Magazin 18 Fb.png

Државното финансирање на граѓанските организации е инвестиција

Во новиот број на Граѓаните за промена, фокусот е ставен на овозможувачката околина.

Нема напредок во сеопфатната реформа на рамката за државно финансирање на граѓанските организации“–ова е старо-новата констатација на Извештајот за овозможувачка околина за 2023 година што беше објавен минатиот месец. Се разбира, ова не е единствениот елемент на овозможувачката околина, но секако е еден од оние за кои најчесто дебатираат институциите и граѓанските организации, за жал, како што вели извештајот, без поместувања.

Дали ваквото тапкање во место, кога државното финансирање е во прашање, е одраз на недостаток на доверба на институциите во граѓанските организации? Ако е, тогаш зошто „поминала“ Стратегија на Владата за соработка со и развој на граѓанското општество (2022-2024) во која една од препораките е „зголемување на уделот на државното финансирање од централниот буџет и од буџетите на единиците на локалната самоуправа, со цел да се достигне удел од 30% (околу 2 милијарди денари) во вкупните приходи на граѓанските организации до 2024 година“?

Пред неколку години, на една од конференциите што ги организираше МЦМС со претставници на Владата, поранешниот министер за Јавна администрација и потпретседател на Владата на Република Словенија (2014-2018), Борис Копривникар, споделувајќи го словенечкиот модел на државно финансирање одговори на едно од најчестите и веројатно најтешките прашања: зошто граѓанските организации да се финансираат од државниот буџет? „Организациите го зголемуваат општествениот придонес, ги поддржуваат јавните услуги и се коректори на политичките одлуки. Тоа значи дека финансирањето не се сфаќа како донација, туку како плаќање за добрите услуги кои ГО ги вршат“, рече Копривникар.

Веројатно заради овој став, колегите од граѓанскиот сектор во Словенија во 2022 година добиле 539,3 милиони евра јавни средства. Од нив, 513,22 милиони евра се добиени од директни и индиректни буџетски корисници (министерства, општини, Финансиската управа на РС, јавни агенции и институти). Во 2022 година, 53,86% од сите активни невладини организации во Словенија добиле јавни средства (во односната година, Словенија имала над 27.000 граѓански организации). Вкупните приходи на граѓанските организации во таа година биле над една милијарда евра, што значи дека државното финансирање било нешто над 51%.

За разлика од нив, граѓанските организации во Северна Македонија, во 2023 година можеа да сметаат на околу 10,3 милиони евра од централниот и од буџетите на општините. Вкупните приходи на граѓанските организации во 2023 година се 147,6 милиони евра па така, уделот на државното финансирање е 6,7 %.

Сосема валидна би била забелешката дека Словенија е побогата земја и затоа може да си дозволи да одвои повеќе средства за граѓанските организации, но еве да ја објективизираме и оваа споредба: државната поддршка за граѓанските организации во 2022 година во Словенија изнесувала 3,5% од буџетот на земјата, во Северна Македонија, во 2023 година, таа поддршка била речиси 0,2% од буџетот.

На страна од финансиите, активностите на граѓанските организации во земјава целат кон подобрување на животот на граѓаните, без разлика дали станува збор за неформално образование, градење свест, поддршка на ранливи групи, зајакнување на демократијата итн. Во таа смисла, институциите и граѓанските организации се стремат кон иста цел. Уште колку време ќе биде потребно за да се разбере дека вложувањето во граѓанскиот сектор е инвестиција, не попусто трошење пари?

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Отворена канцеларија: Пријави повреда на избирачко право!

    Хелсиншкиот комитет за човекови права ги известува граѓаните дека во недела, 19 октомври 2025 година, канцеларијата на Комитетот ќе биде отворена во текот на целиот ден со цел да им овозможи на граѓаните да пријават  повреда на избирачкото право за време на првиот круг на Локалните избори. Комитетот ги охрабрува сите граѓани кои сметаат дека […]
    Read More… from Отворена канцеларија: Пријави повреда на избирачко право!
    The post Отворена канцеларија: Пријави повреда на избирачко право! appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.

  • Хелсиншки комитет остро реагира против злоупотребата на деца во политички цели

    Хелсиншки комитет за човекови права најостро реагира на сѐ почестите случаи на злоупотреба на деца и малолетници во политички активности во пресрет на претстојните локални избори. Иако официјалната изборна кампања завршува за неколку дена, на социјалните мрежи може да се забележат бројни фотографии и видеа каде децата се злоупотребени за политички цели од страна на […]
    Read More… from Хелсиншки комитет остро реагира против злоупотребата на деца во политички цели
    The post Хелсиншки комитет остро реагира против злоупотребата на деца во политички цели appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.

  • Кога се штеди на превенција, последиците се скапи – граѓанските организации и институциите со заеднички повик за поголеми вложувања во превенцијата

    Граѓанските организации и институциите од здравствениот сектор отворија јавен дијалог за унапредување на пристапот до квалитетни превентивни здравствени услуги за жените, девојките и ранливите групи, на тематскиот форум „Кога се штеди на превенција, последиците се скапи“ одржан на 15.10.2025 година. Главните заклучоци од дискусијата се дека неопходно е вклучување на…

  • Средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата

    Finance Think организираше средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата на тема „Праведна енергетска транзиција: Кои се придобивките, а кои ризиците“. Клучните заклучоци се: Економски придобивки преку заштеди во цената на електричната енергија за домаќинствата и зголемена конкурентност на компаниите. Почиста и поздрава околина преку поголемо користење на обновливи извори на енергија. Координација […]
    The post Средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата first appeared on Finance Think.
    The post Средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата appeared first on Finance Think.

  • Работна средба помеѓу старешинството на ИО “Димитар Влахов“ и на СИМ

    На 7.10.2025 год. (вторник) во Домот на НВО во Велес се одржа работна средба помеѓу старешинството на извиднички одред “Димитар Влахов“ Велес и старешинството на Сојуз на извидници на Македонија. На средбата учество зема старешината на СИМ Миќо Стојановски со членови на старешинството на СИМ и извршната канцеларија на СИМ….

Регистрирај се и добивај новости, информации и можности од Цивика мобилитас. Испраќаме не повеќе од 1 до 2 пораки месечно.

Регистрирај се за информатор