Вести од граѓанските организации

На 13 јуни 2025 година, во просториите на Граѓанскиот ресурсен центар во Скопје се одржа консултативна средба за финализирање на Предлог-Стратегијата на Владата за соработка со и развој на граѓанското општество со Акциски план 2025–2028. Настанот беше организиран од Одделението за соработка со невладините организации при Генералниот секретаријат на Владата, во партнерство со проектот „ЕУ поддршка за Граѓанскиот ресурсен центар – фаза 2“, финансиран од Европската Унија. На средбата учествуваа 26 претставници на граѓанските организации и државните институции кои се членови на работната група за подготовка на Стратегијата, членови на Советот за соработка меѓу Владата и граѓанското општество, како и претставници на граѓански организации кои активно придонесоа со предлози во консултативниот процес.
Во дискусијата преовладуваше приоритетната цел за унапредување на системот на државно финансирање на граѓанските организации, а пред се зголемувањето на финансиската поддршка од централниот буџет и од буџетот на единиците на локалната самоуправа и обезбедување на друг вид на поддршка, воспоставувањето на гарантен фонд за финансиска поддршка на граѓанските организации што се добитници на проекти од европски и други фондови, измена на Законот за игрите на среќа и за забавните игри  како и  транспарентноста и отчетноста на државното финансирање и другите видови на поддршка за граѓанските организации. Во однос на механизмите и моделите за соработка и учество на граѓанските организации во креирање политики и во ЕУ интегративниот процес, беше истакнато дека во Стратегијата треба да се афирмираат и постојечките механизми и да се залагаме за продолжување на нивното функционирање, пред се мислејќи на секторските работни групи.

Значителен дел од консултативната средба беше посветена на утврдувањето на показателите и следењето на спроведувањето на Стратегијата и Акцискиот план. Беше предложено, по усвојување на Стратегијата, да се развие Систем за мониторинг, евалуација и учење, кој ќе служи како алатка за мерење на напредокот во спроведувањето на Стратегијата и Акцискиот план. Согласно Упатството за структурата, содржината и начинот на подготвување, спроведување, следење, известување и оценување на сeкторските и мултисекторските стратегии, по усвојување на Стратегијата, ќе се подготват Пасоши на показатели, поединечно за секој показател. Важно е утврдувањето на деталите за секој показател да биде направено во консултација со граѓанските организации и Мрежата на државни службеници.
Изготвувањето на оваа Стратегија започна во ноември 2024 година, со јавниот повик на Одделението за соработка со невладини организации до сите заинтересирани граѓански организации да се вклучат со свои предлози за мерки и активности за новата Стратегија. Во јануари 2025, беше формирана работна група од претставници на државните институции и граѓанските организации кои активно работеа на изготвување на Предлог-Стратегијата и Акцискиот план.  На 14 мај 2025 Предлог-Стратегијата со Акцискиот план беа објавени на ЕНЕР за јавни консултации до 12 јуни 2025. 

На 23 мај 2025 беше одржана онлајн консултативна средба со граѓанските организации во организација на Граѓанскиот ресурсен центар и Одделението за соработка со невладините организации на која што учесниците имаа можност да дадат свои коментари и сугестии за подобрување на содржината на Стратегијата и Акцискиот план.
На 18 јуни 2025 година, Предлог-Стратегијата на Владата за соработка со и развој на граѓанското општество со Акциски план 2025–2028 ќе биде разгледана на третата седница на Советот за соработка меѓу Владата и граѓанското општество а потоа ќе биде доставена за разгледување и усвојување од Владата.

Консултативните средби се организирани во рамки на проектот „ЕУ поддршка за Граѓанскиот ресурсен центар – фаза 2“, финансиран од Европската Унија, а спроведуван од Националната фондација за развој на граѓанско општество Граѓански ресурсен центар, Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС), Медиа плус, Штип и Асоцијација за демократски иницијативи – АДИ, Гостивар.

„Заедно за правда за деца: едукација, соработка, професионални услуги и усогласување со стандардите“ беше темата на состанокот што се одржа на 13 јуни, на кој се потврди заедничката заложба за систем каде секое дете ќе има еднакви шанси, еднаква заштита и достоинствен третман.

Тона Карева Талеска од Хелсиншкиот комитет за човекови права детално го претстави проектот „Зајакнување на човековите права и услуги за децата и ранливите лица во ризик во затворени институции“.

Главни активности се следење и директна поддршка, меѓу другото и со бесплатна правна помош и психосоцијално советување, зајакнување на капацитетите и застапување за промени, како и превенција и заштита, во соработка со Министерство за социјална политика, демографија и млади и Министерството за правда.

На заедничкиот состанок учествува и претставниците на Македонското здружение на млади правници кои го презентираат проектот „Младите правници за поприлагоден систем за правда за деца“, потоа Управата за извршување санкции, Воспитно поправниот дом Волковија, Заводот за социјални дејности, Народниот правобранител, Адвокатската комора на РСМ, Државниот совет за превенција на детско престапништво и правда за деца и УНИЦЕФ.

Проектот „Зајакнување на човековите права и услуги за децата и ранливите лица во ризик во затворените институции“, што го спроведува Хелсиншкиот комитет за човекови права, е финансиран од ЕУ.
Главна цел на проектот е да се придонесе кон подобрување на услугите за децата и ранливите лица во ризик во затворени институции преку пристап заснован на човекови права.
Главни активности се:
МОНИТОРИНГ И ПОДДРШКА
– Посети во мали групни домови, ЈУ за згрижување деца со воспитно-социјални проблеми и нарушено однесување и станбени единици во Демир Капија;
-Развој на сеопфатна анализа за проценка на потребите за сите целни групи;
-Инфо-сесии за правата и обврските за целните групи;
– Бесплатна правна помош и психосоцијално советување;
ГРАДЕЊЕ КАПАЦИТЕТИ И ЗАСТАПУВАЊЕ
– Зајакнување на капацитетите за релевантниот персонал кој работи со целните групи;
– Развој на прирачник базиран на човекови права за релевантниот персонал кој работи со целните групи;
– Тркалезни маси со релевантните засегнати страни;
– Застапување за промени;
ПРЕВЕНЦИЈА И ЗАШТИТА
– Мапирање, вклучување и поддршка на млади во ризик во Скопје, Прилеп и Штип;
– Инклузивни работилници за семејства и млади во ризик;
– Соработка со Министерство за социјална политика, демографија и млади и Министерството за правда за изготвување наставна програма за превенција и заштита на деца во ризик;
– Да се подобрат условите и унапредат човековите права на децата и ранливите лица во ризик во затворени институции.
– Да се зајакнат капацитетите на релевантниот персонал кој работи со деца и ранливи лица во ризик.
– Да се овозможи соработката помеѓу локалните активисти и релевантните чинители преку поттикнување на вклученоста на заедницата на децата и ранливите лица во ризик.

Жените од руралните средини во Североисточниот регион, кои досега ретко добиваа простор и поддршка за активно учество во јавниот живот, за првпат се сретнаа на Регионална средба за вмрежување во Крива Паланка, организирана со цел да се поттикне женското учество во локалното одлучување и граѓанскиот активизам. Ова е првата од вкупно три планирани регионални средби во рамките на проектот „Активни жени“.
Настанот ги собра жените од населбите Карпош и Пуковско од Куманово, Конопница, Мождивњак и Дурачка Река/Станци од Крива Паланка и Кетеново, Шлегово и Туралево  од Кратово,  кои споделија лични искуства, предизвици и иницијативи насочени кон подобрување на условите во нивните заедници.

Мотивирани за акција и иницијатива
„Прв пат доаѓам на ваков организиран настан и се чувствувам мотивирано да делувам во мојата заедница. Вмрежувањето овозможува гласот на руралните жени да се слушне посилно при креирање на локалните политики, додека заедничкото делување придонесува за поефикасно решавање на клучните предизвици со кои сите се соочуваме, истакна Емилија Јакимовска од населбата Карпош, Куманово.
Нагласувајќи ја важноста на женско поврзување и охрабрување, слична порака испрати и Светлана Кирова  од Шлегово, која очекува конкретни промени во нејзината заедница.
„Иако жените се соочуваат со бројни бариери, промената е веќе започната. На наша иницијатива ја обновивме месната заедница, што претставува огромен чекор напред за целото село. Овој потег не е само израз на наша желба, туку јасна и реална потреба. Тоа покажува дека кога жените се здружуваат и преземаат иницијатива, можат да придонесат за вистински промени во заедницата“, рече Кирова.
Предизвици и бариери
И покрај растечката волја за промени, руралните жени се осврнаа и на главните причини за слабиот женски активизам. Се  уште се соочуваат со длабоко вкоренети општествени бариери кои ја отежнуваат нивната активна улога во заедницата.
„Патријархалните норми и политичките поделби сè уште ја кочат женската иницијатива. Во многу рурални средини жените се уште се гледаат само како поддржувачи, а не како носители на одлуки. Честопати се игнорира нивниот глас. Време е да се надминат стереотипите и да се отвори простор за еднакво учество, засновано на капацитет, а не на пол или политичка припадност“, вели младата Мирела Стојчевска од Конопница, Крива Паланка.
Негативно искуство за отпорот кон жените и поинаквата перспектива кон нивниот активизам сподели и Јасминка Јакимовска, единствена жена од Крива Паланка која била претседателка на Месната заедница во село Станци.
„Иако поднесував барања и настојував да отворам дијалог, вратите на општината ми останаа затворени. Сепак, тоа не ме обесхрабри. Зашто секоја жена што ќе се охрабри да проговори, да се спротивстави на молкот или да поведе иницијатива, претставува чекор напред,  не само за себе, туку за целата заедница. Нашиот глас заслужува да биде слушнат, а нашата посветеност – препознаена и поддржана“, истакна Јакимовска.
Учесничките на средбата заклучија дека  клучни пречки за поголема активност на жените во руралните средини е недостигот на информации и мотивација, што често ја задушува иницијативата уште на самиот почеток.
„Голем дел од жените не се доволно информирани за своите права и за начините како можат да се вклучат во иницијативи или да бараат промени. Кај многу од нив е присутен и недостаток на амбиција, што дополнително ја намалува нивната активност. Од друга страна, општината често само нè препраќа од една служба до друга, без реална поддршка“ , смета Тамата Костадиновска од Туралево, кратовско.
Жените – двигатели на промени
Тие беа едногласни  дека женската мобилизација е процес,кој е можеби тежок, но возможен. Иако се уште се на почеток, овие рурални жени носат голема волја за промена и енергија која може да ја трансформира заедницата.
„Ги дефиниравме проблемите едногласно, стапивме во контакт со општината и имаме план за работа. Поттикнати сме од желбата за подобри услови во нашата средина. Веруваме дека со заедничка посветеност и континуирана соработка можеме да создадеме вистински промени“, потенцираше Весна Ристевска од Куманово.
Учесничките изразија задоволство од досегашните активности на проектот „Активни жени“, кои им помагаат да се слушне женскиот глас, но и да бидат информирани и инклузивно да настапуваат пред надлежните институции.
„Сега знам како законски да донесам промена. Научивме сè да документираме, и најважно, конечно се слуша нашиот глас. Ние сме жени ентузијасти и нема партија што ќе нè обои, ниту институција што ќе не раздвои“, потенцираше кумановката Емилија Јакимовска.
Институционална поддршка
На средбата присуствуваше и координаторката на Комисјата за еднакви можности од Општина Крива Паланка Гордана Ристовска, која посочи дека мобилизацијата можеби оди тешко, но дека токму ваквите настани се вистинската можност за охрабрување и активирање на жените.
„Знам дека физичката оддалеченост и недостатокот на транспорт се едни од  клучните причини за слабото женско учество. Но ги охрабрувам жените да учествуваат во буџетски форуми и да даваат предлози, зашто општината реализира добар дел од граѓанските приоритети. Оваа средба со толку многу жени покажува колку се силни и активно ќе се залагам за јакнење на нивното учество во процесите на одлучување“, рече Ристовска.
На крајот беа детектирани заедничките проблеми на вклучените заедници што директно влијаат врз квалитетот на животот. Жените укажаа на хронични проблеми со водоснабдување, недовршена канализација, слаба осветленост, лоша патна поврзаност, како и недостиг од здравствени установи, детски и рекреативни простори.
Регионалната средба беше доказ дека кога жените се поврзуваат, се охрабруваат и поддржуваат една со друга, се раѓа вистинска промена. Преку размена на искуства, научени лекции и лични приказни, тие градеа солидарност и даваа нови идеи. Ова е само почеток на една посилна, поврзана и гласна женска мрежа.
Проектот „Активни жени“,го спроведува Хуманитарно Здружение „Мајка“ од Куманово, во партнерство со Регионален центар за одржлив развој од Кратово, РЦС „Спектар“ од Крива Паланка и Фондација за развој на мали и средни претпријатија од Куманово. Проектот е поддржан од Владата на Швајцарија преку програмата Цивика мобилитас, што ја спроведува МЦМС.

Следно >

Поврзани:

На 16.6.2025 год. (понеделник), во рамките на утринската програма “Добро утро секое утро“ на АЛФА ТВ, старешината на извиднички одред “Димитар Влахов“ – Велес, имаше директно вклучување во програмата на оваа телевизаија, а поврзано со XXV Вардарска регата. Во разговорот беше образложена програмата на Вардарската регата од самиот почеток од…

На почетокот на јуни, заедно со Општина Кочани, организиравме уште една едукативна и инспиративна работилница посветена на темата одржлив туризам. Настанот се одржа во Кочани и беше наменет за средношколци и наставници од локалните училишта.За време на работилницата ја претставивме програмата за е-учење за одржлив туризам, развиена во рамки на PRepare проектот. Преку интерактивна презентација и дискусија, учесниците добија можност да научат повеќе за туристичкиот сектор, потенцијалот за вработување и можностите за развој на локални иницијативи поврзани со одржливи практики.Работевме и на развивање на креативни идеи за зелен туризам, со фокус на промоција на природните, културните и гастрономските потенцијали на Кочани. Во мали групи, младите предложија конкретни активности и пристапи за привлекување туристи, со акцент на заштита на животната средина и локалниот идентитет.Особена благодарност упатуваме до учениците и професорите од СОУ “Љупчо Сантов“ – Кочани и СОУ „Гошо Викентиев“ – Кочани за нивниот ентузијазам, идеи и ангажман. Исто така, благодарност и до Општина Кочани и хотел СитиИн за поддршката и за споделувањето на искуства и добри практики преку нивните презентации.PRepare проектот е ко-финансиран од Европската Унија преку Еразмус+ програмата. Проектот се реализира во соработка со партнери од Турција, Италија, Грција и Македонија и има за цел да ги поддржи младите и локалните заедници во развојот на капацитети за одржлив туризам.

 Хелсиншкиот комитет за човекови права, во рамки на проектот „Фундаменталните човекови права на прво место-активен придонес за владеење на правото“, финансиран од Европската Унија како дел од програмата, IPA III Civil Society Facility and Media Programme 2023 , согласно Договорот за грант потпишан меѓу Хелсиншкиот комитет за човекови права и Европската Унија бр. IPA III/2024/461-642“, спроведува постапка на прибирање на понуди, со упатување на покана – барање за доставување на понуди.
Потребно е ангажирање на два експерта за припрема и одржување на тродневна ЕУ Летна академија за човекови права, со изготвување на финален извештај (опишани под точка 1).
За горенаведениот предмет понудите да бидат испратени најдоцна до 20.06.2025 година (понеделник) до 16:00 часот, по електронска пошта на jana.sotirovska@mhc.org.mk.
Со оваа покана ви ја доставуваме потребна документација која ги содржи сите информации кои ќе ви помогнат за изработка на понудата.
1. Опис на бараната набавка:
Хелсиншкиот комитет за човекови права го спроведува проектот „Фундаменталните човекови права на прво место-активен придонес за владеење на правото“, финансиран од Европската унија. Во рамки на проектот потребен е ангажман на два експерта за припрема на курикулум и материјали за ЕУ академијата за човекови права, одржување на тродневната академија и изготвување на извештај.
1.1 Опис на бараните услуги:
Експертите кои ќе бидат ангажирани треба да изготват и имплементираат интерактивна работилница за симулација, фокусирана на процесот на пристапување кон ЕУ со посебен фокус на човековите права. Учесниците ќе бидат поделени во групи кои ќе претставуваат различни заинтересирани страни – држави или тела на ЕУ. Секоја група ќе има специфични цели, вклучувајќи преговарање на услови за пристапување, како и адресирање на прашања поврзани со човековите права и промоција на владеењето на правото, имплементирани преку сценарија кои одразуваат реални комплексности. Работилницата треба да овозможи практично, непосредно искуство за учење, кое ќе им помогне на учесниците да го применат своето знаење за процесите на ЕУ и човековите права во динамична, колаборативна средина. По симулацијата, треба да се спроведе сесија за анализа и дискусија, со цел да се рефлектира врз користените стратегии, предизвиците со кои се соочиле и постигнатите резултати. Овие сесии ќе помогнат учесниците подобро да го разберат применувањето на принципите на човековите права во практичен аспект.
*Предвидениот модел на академијата соодвествува со Model European Parliament (MEP); Model United Nations (MUN);

Општи информации

Од понудувачот се бара да достави предлог курикулум, финансиска понуда и две релевантни референци во согласност со горенаведените материјали. Критериумите за избор на понудата се наведени под точка 3 на овој документ.
Цените при наведената понуда да бидат изразени без ДДВ.

Критериум за доделување на договорот за набавка

Критериумите за доделување на договорот за набавка се:

економски најповолна понуда
најдобар квалитет
најдобар предлог-курикулум

За носител на набавката ќе биде избран оној понудувач чија понуда е најсоодветна според наведените критериуми.

Евалуација на понудите

При евалуацијата на понудите ќе се земат предвид понудените цени, рокот на испорака и квалитетот на материјалите. Евалуацијата на понудите ќе се врши од страна на Комисијата, формирана од страна на Хелсиншкиот комитет за човекови права за спроведување на постапкатa.
Доколку вашата понуда биде избрана ќе бидете информирани;
Во случај на потреба од дополнително појаснувања, слободно контактирајте не.
Напомена: Проектот е ослободен од ДДВ. По направен избор за најповолен понудувач ќе биде доставено решение и потврда од УЈП и СЕП. 

На 11 јуни 2025 година, Граѓанскиот ресурсен центар (ГРЦ), во соработка со организацијата Kobo Inc., организираше обука за дигитално собирање и управување со податоци, наменета за граѓанските организации. На обуката присуствуваа претставници од 26 граѓански организации, кои имаа можност детално да се запознаат со функциите на KoboToolbox – алатка специјално дизајнирана за собирање податоци на терен, дури и во услови без интернет конекција.

Учесниците беа воведени во основите и предностите на дигиталното собирање на податоци, кое сè повеќе го заменува традиционалниот, рачен процес. Новите технологии овозможуваат побрзо и поефикасно прибирање информации, со намалување на грешките, можност за прикачување фотографии, мониторинг во реално време и интеграција со платформи како Excel, Power BI и GIS.

„Дигитализацијата веќе не е избор туку потреба. Ваквите обуки многу ни користат при самото работење за да ги подобриме процесите“, изјави Ивана Серафимовска од Македонската развојна фондација за претпријатија (МРФП).

Обучувачот Борис Ристовски ги презентираше главните карактеристики на KoboToolbox, истакнувајќи ја неговата достапност за непрофитни организации, можноста за офлајн работа, поддршката за повеќе јазици и едноставниот кориснички интерфејс. Дополнително, беа презентирани и ресурсите што стојат на располагање: Центар за помош, глобален форум, академија со курсеви за самостојно учење и мрежа од амбасадори кои нудат поддршка низ целиот свет.

Следеше и практичен дел, каде што учесниците директно работеа со алатката преку реални примери. Суаред Алишан од Коалицијата за застапување на правата на лицата со хендикеп „Менуваме“ го сподели своето искуство: „Преку оваа обука се стекнав со знаење за можностите и начинот на примена на алатката. Таа нуди современ начин на собирање и обработка на податоци, кои понатаму можат да се користат при креирање идеи за нови проекти. Од обуката ми произлезе идеја за истражување на пристапноста на лицата со попреченост.“

Обуката беше организирана во рамки на проектот „ЕУ поддршка за Граѓанскиот ресурсен центар – фаза 2“, финансиран од Европската Унија, а спроведуван од Националната фондација за развој на граѓанско општество Граѓански ресурсен центар, Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС), Медиа плус, Штип и Асоцијација за демократски иницијативи – АДИ, Гостивар во соработка со Kobo Inc.

  На 13.6.2025 год. (петок) во фоајето на велешкиот театар беше промовиран романот “Цреша“ од нашиот добар одредски другар Александар Сашко Кукулев. Промоцијата на романот „Цреша“ беше дел од содржините на 62 манифестација Рацинови средби. Делегација на извиднички одред “Димитар Влахов“ учествуваше на оваа промоција на роман кој е воздудливо…