Совети за преговарање на хонорарен договор


Фриленс новинарите понекогаш се мачат да ги продадат своите статии – а кога тоа им успева, многумина од нив прифаќаат услови за работа и хонорари кои не секогаш им одговараат.

Во индустрија во која конкуренцијата е јака, создавањето на добри услови за работа може да биде предизвик. Дали уредниците ќе ја одбијат сторијата поради превисоката цена? А што е со угледот? Дали ќе сакаат да работат со новинар кој се обидел да преговара за својот договор?

Ветеранот новинар Алисон Мотлук 18 години работи како фриленсер за публикации како The Economist, The New Scientist и the Globe и Mail. Преку колеги, новинарски синдикати и искуство, таа научила колку е важно да се инсистира за добри услови за работа.

„Нема ништо срамно во тоа да преговарата за вашиот хонорар и условите на договорот, всушност, би рекла дека тоа е веројатно и добро за вашиот однос со уредниците“, вели таа. „Сметам дека кога тие знаат дека се цените, тоа го подобрува вашиот углед кај нив, се разбира доколку условите кои ги барате се фер и разумни.“

Еве некои од нејзините совети:

Внимателно прочитајте го вашиот договор

Новинарите треба да знаат што содржи нивниот договор. Некои клаузули можеби треба да се одбијат или подобрат, особено кога се работи за подолги стории.

Мотлук советува новинарите на обрнат внимание на неколку клаузули:

Хонорари за необјавени стории

Хонорарите за необјавени стории генерално се применуваа кога новинар морал да ја запре работата на одредена сторија на самиот почеток од процесот, на пример поради тоа што сторијата била преслаба. Меѓутоа, сега често се случува уредниците да решат да не ја објават сторијата откако поголемиот дел или целата работа е завршена.

Кога се работи за долга сторија, Мотлук бара 75 проценти хонорар доколку целата сторија е испорачана како што е побарано и 100 проценти хонорар за сторија која е едитирана.

„Авторите нека замислат ситуација во која повикале мајстор дома да им ја реновира бањата, но потоа решиле дека не им се допаѓа или се премислиле. Можат ли да не му платат на мајсторот?“, вели таа. „Не постои друга индустрија во која ја завршувате целата работа на совршен начин и потоа (лицето кое ја побарало работата) се премислува и не го исплаќа целиот хонорар.“

Детали за исплата

Мотлук сега ги менува деталите за исплата откако – како и многу фриленсери – чекала со месеци да биде исплатена, а понекогаш и не била воопшто.

Таа бара рок на испалата, како на пример „во рок од 30 дена од завршувањето“. Во последно време, размислува и да додека реченица како „доколку исплатата не е извршена на време, ќе се пресметува 5 проценти месечно за секој месец доцнење,“ за да го направи договорот појасен.

Клаузула за обесштетување

Оваа клаузула вели дека доколку некој ја тужи публикацијата или новинарот, вториот треба да ги плати судските трошоци на публикацијата независно што судот ќе одлучи. Тоа значи дека новинарот нема целосна контрола врз тоа колку ќе треба да плати.

Мотлук никогаш не ги потпишува таквите клаузули, и не сите публикации ги вклучуваат во нивните договори. Некои јасно наведуваат дека новинарот ќе треба да плати само доколку судот одлучи дека направил некаков прекршок.

Адаптирајте го преговарањето на видот на сторијата

Доколку сторијата е долга и бара правно регулирање, Мотлук советува да потпишете договор. Но за куси стории за кои сте сигурни дека ќе бидат објавени, комуникација преку е-мејл е доволна.

Чувајте ги е-мејловите како евиденција

„Мислам дека е-мејловите за фриленсерите се најдобриот изум,“ вели Мотлук.

Таа ги користи во случај на несогласување за нешто кое бил одоговорено по пат на е-мејл. Таа исто така секој телефонски разговор го резимира во е-мејл порака за да обезбеди писмена евиденција.

Не се плашете да побарате повеќе

Мотлук сега секогаш бара повеќе пари и вели дека во половината од случаите публикацијата се согласува.

Советува да ја знаете минималната цена за која би ја продале својата сторија.

„Публикациите најчесто се обидуваат да ја спуштат цената, но во најлош случај ќе понудат колку што на почетокот понудиле, така што сепак ќе биде цена која за вас ќе биде прифатлива,“ вели таа.

Приклучете се на синдикат или разговарајте со колеги

Мотлук ја започнала својата кариера во Англија каде била дел од Националниот синдикат на новинари и каде нејзините колеги добро ги знаеле своите права. Таа сега е член на Канадскиот медиумски еснаф и верува дека синдикатите се „важен извор на информации и поддршка“.

Таа исто така разговара со своите колеги за комплицирани или успешни искуства.

Меѓутоа, и покрај нејзиното искуство, таа е и понатаму загрижена за преговарањето.

„Секогаш сум загрижена кога преговарам, но исто така сметам дека тоа е безнадежна безда доколку не ги заштитиме своите права или не се бориме за добри хонорари или договори,“вели таа. „Но сé уште често се случува луѓето да се налутат или преговорите за договот да траат толку долго што губам премногу пари само преговарајќи.“

Clothilde Goujard

The post Совети за преговарање на хонорарен договор appeared first on ССНМ.

Продолжи со читање

  • Метаморфозис го одбележува Меѓународниот ден за универзален пристап до информации – 28 септември преку промоција на резултати од Индексот на отвореност на извршната власт

    Според Индексот на отвореност за 2024 година, исто како и претходната година, Владата на Северна Македонија е најотворена институција меѓу групите од извршната власт, министерства и органи на државната управа, исполнувајќи 77,32 % од критериумите. Во споредба со претходната година има забележано пад од минимален 1 отсто, кој се повторува втора година по ред. Фондација […]
    The post Метаморфозис го одбележува Меѓународниот ден за универзален пристап до информации – 28 септември преку промоција на резултати од Индексот на отвореност на извршната власт first appeared on Metamorphosis.

  • Иницијатива за формирање на Националното собрание на млади

    На 25.9.2025 год. во хотел Александар Палас во Скопје се одржа иницијативна средба за формирање на Националното собрание на млади во согласност со Законот за младинско учество и младински политики.  На средбата присуствуваа 40 младински организации, претставници на Владата, Министерството за социјална политика, демографија и млади и меѓународни организации. Како…

  • Програма за Текстилијада #9

    📢 ТЕКСТИЛИЈАДА 9 – Штип03–04 октомври 2025 📅 Петок, 03.10.2025 10:00 – Отворање на „Текстилијада 9“ – Откривање на мурал „Иднината

  • МЛАДИТЕ УЧЕА КАКО ДА ВРШАТ МОНИТОРИНГ НА РЕЧНИТЕ КОРИТА

    Младите од Општина Карпош, Општина Зелениково и Општина Ѓорче Петров, учеа како да вршат мониторинг на речните корита.

    Вчера, во Домот на култура во општина Ѓорче Петров се одржа едукативен настан посветен на мониторинг на водните текови, во организација на граѓанските организации Resource Environmental Center – REC North Macedonia, Center for Environmental Democracy – Florozon и Еко Логик.

    Настанот е дел од проектот „Брза проценка на водотеците на Западен Балкан – Фаза 2“, поддржан од U.S. Forest Service and Department of Defense EUCOM and Forest Service International Foundation.

    Настанот започна во 09:30 часот со едукативна сесија, по што следеше практична теренска вежба на реката Лепенец. Таму младите учесници и претставници од општините имаа можност директно да ја применат СВАП методологијата (Stream Visual Assessment Protocol) и да научат како се проценува состојбата на едно речно корито. Дополнително, беа идентификувани и жешки точки долж реката Лепенец.

    Целта на овој настан беше да ги запознае младите и претставниците од општините со современи методи за проценка на квалитетот на водните текови, да ги зајакне капацитетите на локалните чинители – институции, граѓански организации и експерти, како и да поттикне поширока јавна дискусија за заштита и одржливо управување со водните ресурси.

    Настанот беше наменет за млади на возраст од 15 до 30 години како и за претсавници од општините од општините Карпош, Зелениково и Ѓорче Петров, кои преку интерактивна едукација и теренска работа стекнаа нови знаења и вештини за мониторинг и заштита на речните корита.

  • Собирање и валоризација на биоотпад: Проблеми и решенија

    Големи количини на органски отпад завршуваат на депониите. Има бројни примери во Европа што се фокусираат на иновативни решенија во градовите, коишто придонесуваат за преработка на биоотпад во производи со висока додадена вредност.

    Околу 225 милиони тони цврст комунален отпад (ЦКО) се собрани во 2020 година во Европа (505 кг по глава на жител). Во ЕУ 50% од него се отстранува (27% за добивање енергија од отпад во постројки за согорување и 23% се депонираат), 48% се искористува (30% во постапки за рециклирање и 18% при селективно собирање за добивање компост), додека 2 % неконтролирано се губи (отстранува).
    Имајќи го вo предвид влијанието што биоотпадот го има врз животната средина поврзано со генерирањето на стакленички гасови, како и големата економска загуба, заради трошоците за данок за негово депонирање, или губење на вредноста на различните рециклирачки материјали што се наоѓаат во ЦКО (пластика, хартија, метали и стакло, заедно со отпадната органска материја), правилното постапување со биоотпадот е клучно за унапредување на живеењето во градовите.
    Стапката на валоризација на цврстиот комунален отпад е повисока во земјите од Централна и Северна Европа (околу 60%) отколку во земјите од Јужна и Источна Европа (околу 20%), каде што инфраструктурата за собирање и третман на отпад, како и свеста за животната средина, се помалку развиени.
    Новото европско законодавство и стратегии за управување со отпад (Рамковна директива за отпад 2018/8511, Водечката иницијатива на патоказот во рамки на Европа 2020, Акциониот план за циркуларна економија за 2030 година) идентификуваат приоритети во третманот на отпад: превенција, повторна употреба, рециклирање, преработка и отстранување.
    Многу градови во ЕУ се соочиле со предизвици поврзани со организација и оптимизирање на системот за селекција и селективно собирање на биоотпадот од домаќинствата во градот, со цел зголемување на вредноста на рециклирачките материјали на ЦКО, со посебен фокус на валоризацијата на биоотпадот.

    ПРОБЛЕМИ
    РЕШЕНИЈА

    Ниска мотивација за рециклирање. Недостаток на знаење за тоа како да се одвои отпадот.
    Граѓаните мора да се сметаат за основа на синџирот за рециклирање на биоотпад. Потребни се податоци за селективното собирање, за системот да се организира на одржлив начин.

    Во оваа смисла, подигнувањето на свеста на граѓаните за начинот на селектирање и рециклирање е значајно, за да се зголеми вредноста на биоотпадот. Потребна е доследно следење на чекорите во постапувањето со биоотпадот (како селекција и преттретман на органската фракција на ЦКО), со цел да се избегне контаминација и несакано предвремено разградување на биоотпадот, што го намалува неговиот потенцијал за валоризација во производи со висока додадена вредност (како компост и сл.).
    Извор: https://waste-management-world.com/
    Оваа статија е подготвена во рамките на Проектот „Граѓански активизам за остварување на циркуларна економија во управувањето со органски отпад“спроведуван од Центар за ресурси во животна средина (РЕЦ) – Северна Македонија, Еко Логик и Флорозон – Центар за еколошка демократија и е поддржано од Владата на Швајцарија преку Цивика мобилитас
    Содржината на оваа статија е единствена одговорност на Центар за ресурси во животна средина (РЕЦ) – Северна Македонија, Еко Логик и Флорозон – Центар за еколошка демократија и на ниту еден начин не може да се смета дека ги одразува гледиштата на владата на Швајцарија, Цивика мобилитас, или организациите што ја спроведуваат.

  • Младите од општина Карпош, општина Зелениково и општина Ѓорче Петров,  учеа како да вршат мониторинг на речните корита

    Скопје, 24 септември 2025 година Вчера, во Домот на култура во општина Ѓорче Петров се одржа едукативен настан посветен на мониторинг на водните текови, во организација на граѓанските организации Центар за ресурси во животната средина (РЕЦ) – Северна Македонија, ФЛОРОЗОН – Центар за еколошка демократија и Еко Логик. Настанот е дел од проектот „Брза проценка […]

Регистрирај се и добивај новости, информации и можности од Цивика мобилитас. Испраќаме не повеќе од 1 до 2 пораки месечно.

Регистрирај се за информатор