Разликата меѓу вистинското и лажно новинарство

Новинарството стана предмет на јавна анализа како никогаш досега во моите четири децении во професијата. Претседателот Трамп ги нападна таканаречените „лажни вести“ и се обиде да го делегитимизира „watchdog“ известувањето со таков жар кој ги прави обидите на Претседателот Ричард Никсон бледи во споредба. Washington Post и New York Times започнаа една од поголемите војни на весниците на денешницата во нивната решеност да ги обелоденат лагите и злоупотребите на администрацијата.

Често ме прашуваат, преку мејл и на јавни настани: Како Американците да го дефинираат „вистинското новинарство“ и да го разликуваат од „лажните вести“? Кои се стандардите на автентичното новинарство? Како снабдувач и потрошувач на вести, еве шест области кои треба да се разгледаат:

  1. Протечени информации и анонимни извори

„Може никогаш повеќе да не се случи уште едно Длабоко грло“ доколку на новинарите не им се дозволи да го заштитат идентитетот на нивните извори, рече републикански конгресмен од Индијана во интервју по телефон во јули 2007 година за легислативата која ќе им даде таква гаранција на новинарите. Неговото име е Мајк Пенс, сега потпретседател во администрација која е бесна на протекувањето на информации.

Еве ја реалноста: многу стории за владини злоупотреби едноставно не би биле можни без анонимни извори. Ова е мојот стандард: Новинарот мора да ја измери автентичноста и мотивацијата на изворот и – подеднакво важно – да ги поткрепи информациите и а други начини. Мејнстрим новинските организации ги вклучуваат тие услови и бараат од уредникот да го знае идентитетот и да го оцени кредибилитетот на изворот пред да ја одобри сторијата. Во случаи кога се работи за националната безбедност, поголемите новински организации рутински им даваат на владините функционери можност да ги означат деталите кои би можеле да загрозат разузнавачки или воени операции.

Што се однесува до предлогот на Белата куќа на Трамп дека ваквите анонимни протечени информации не се чесни и го поткопуваат националниот интерес, размислете за тоа како мејнстрим медиумите ја разобличија дволичноста на оваа администрација. Дали на Американците навистина би им било подобро доколку не знаат дека Трамп им кажал зад затворени врати на своите руски гости дека го отпуштил Директорот на FBI Џејмс Коми… или дека или дека состанокот на Доналд Џуниор со Русите бил со цел да понуди потенцијално нелегална размена на иформации за оцрнување на Хилари Клинтон… или дека адвокатот на Трамп катастрофално погрешил во тврдењето дека претседателот немал ништо со составувањето на наведувачката изјава за состанокот? Само пред некој ден Американците дознаа – преку протечен запис – дека претходните известувања за „непријатен телефонски разговор“ помеѓу Трамп и австралискиот премиер, кои Трамп ги исмеа како „лажни вести“, биле всушност точни.

Нашето право да знаеме што луѓето на власт прават понекогаш бара анонимност на изворите. Инаку, оставени сме на милост и немилост на таканаречените јавни службеници кои сакаат да ја спинуваат или измислат вистината.

  1. Слепи цитати

Додека анонимните извори можат да бидат критични за обезбедување на фактите на сторијата – преку набавка на документи или прераскажување на таен состанок – мене ме мачат цитати без извор кои се еднакви на мислење или шпекулација. Белата куќа на Трамп е мета на многу такви „слепи цитати“ во ова кратко време на власт.

Свирам фаул: Како читател или гледач, сакам да знам кој „висок функционер од Белата куќа“рекол нешто и зошто. Познато е дека самиот претседател побарал да биде нарекуван „висок функционер во администрацијата.“

Користењето на слепи цитати е епидемија во националните медиуми. Гледам како повремено се вовлекува и на нашите страници. Особено е загрижувачки да се види неименуван извор кој задава низок удар некому. Тоа само го нарушува нашиот кредибилитет кај и онака скептичните читатели кои не знаат што да  веруваат.

  1. Официјална изјава

Како новинари, секогаш треба да настојуваме да добиваме официјални изјави. Нашата задача е да ги претставуваме читателите – и да ги информирано за тоа што го знаеме – а не да се умилкуваме на тајни кругови. Извини Ентони Скарамуци, требаше да знаеш дека Рајан Лиза од New Yorker беше нашите очи и уши, не твое уво за плачење, кога тргна со вулгарни навреди против твоите набрзо бивши колеги од Белата куќа.

 

  1. Го твиташ, сносиш одговорност

Некои новинари и уредници се чини мислат дека ќе „им пројде“ кога објавуваат лично мислење на социјалните мрежи за луѓе или прашања за кои пишуваат. Нема. Тоа е јавен форум. Вистинскиот професионализам бара од новинарот да избегнува дури и перцепција за пристрасност. Ако претседателот Трамп сноси одговорност за своите твитови – како што и треба – тогаш треба и ние.

  1. Вие не сте сторијата

Судирот на неделата на кабловската телевизија беше дуелот помеѓу дописникот на CNN Џим Акоста и постариот советик во Белата куќа Стивен Милер за значењето на Статуата на слободата. Акоста ја премина линијата помеѓу поставување прашања и истакнување, а Милер возврати во стилот на Скарамучи – што загарантирано предизвика низа бесни реакции на CNN и Fox News. Резултатот беше разлутена публика наместо информации, и потсетник за новинарите: Вие не сте сторијата.

  1. Корекции и одговорност

Веројатно најочигледната разлика помеѓу вистински и лажни вести е подготвеноста на организацијата да ги признае и поправи своите грешки – и да ги подигне стандардите за да спречи тоа поворно да се случи. CNN заслужува пофалба за тоа што ја повлече приказната за истрагата во Сенатот за наводен состанок помеѓу директор на руски инвестициски фонд и член на преодниот тим на Трамп (Скарамучи). Тројца вработени во CNN дадоа отказ откако приказната падна во вода.

Помалку благороден беше начинот на кој “Fox & Friends” — ве сегмент најавен од нивниот најголем поддржувач, претседателот – неодана хипервентилираа за она што испадна дека е лажно обвинување дека сторија на New York Times го попречила обидот на американската војска да го убие лидерот на група на Исламската држава. Попатното појаснување на Fox едвај беше забележливо.

Автентичното новинарство бара непоколеблив и фокусиран пристап кон вистината, и одговорност за ненамерните но неизбежни грешки по пат. Се чини дека тие квалитети многу недостасуваат во Белата куќа на Трамп, што претставува предизвик но и можност за мојата професија.

Од John Diaz

The post Разликата меѓу вистинското и лажно новинарство appeared first on ССНМ.

Продолжи со читање

  • Покана за учество на информативни сесии за повик за грантови

    Македонската развојна фондација за претпријатија (МРФП) Ве поканува на информативните сеси за Повик за финансиска поддршка на акции за зелена трансформација , во рамките на проектот „Зелена младина, зелен раст“, кои ќе се одржат на: На инфо-сесиите ќе имате можност да дознаете:✅ кои се целите на повикот,✅ како да аплицирате,✅…

  • ЕУ укажува на застој во унапредувањето на човековите права и борбата против дискриминацијата во Северна Македонија

    Хелсиншкиот комитет за човекови права смета дека годинешниот Извештај на Европската унија за напредокот на Северна Македонија,  нотира згрижувачки наоди, особено во делот кој се однесува на недискриминацијата, родовата еднаквост и положбата на граѓанското општество. Извештајот недвосмислено укажува дека земјата го одложува усогласувањето на принципите на недискриминација во сите релевантни закони, што претставува сериозен чекор […]
    Read More… from ЕУ укажува на застој во унапредувањето на човековите права и борбата против дискриминацијата во Северна Македонија
    The post ЕУ укажува на застој во унапредувањето на човековите права и борбата против дискриминацијата во Северна Македонија appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.

  • Прва еко-акција ЗЕЛЕН ПЕТОК: „Мапа на еко-грижи и идеи“

    На 31 октомври 2025 година, на плоштадот Методија Андонов Ченто во Прилеп, ја одржавме првата еко-акција во рамките на иницијативата ЗЕЛЕН ПЕТОК под наслов „Мапа на еко-грижи и идеи“.Настанот се одржа од 11:00 до 13:00 часот и имаше за цел да ја поттикне граѓанската свест и активното учество во подобрувањето на животната средина преку креативен,…

  • Десетина моќни гласови и една заедничка порака: Скопје заслужува да биде подобар и позелен град

    Вчера, на 30 октомври, амфитеатарот на Нетавил се претвори во сцена каде што градот проговори – преку гласовите на активисти, експерти, средношколци и пензионери кои споделија една заедничка визија: Скопје заслужува да биде поубаво, позелено и похумано место за живеење. Под наслов „Што со пост-изборно Скопје?“, граѓаните имаа можност да дискутираат, да прашаат и да […]

  • BOOST проектот ја зајакнува граѓанската иницијатива низ Западен Балкан

    BOOST проектот, регионална иницијатива предводена од ALDA и финансирана од Agence Française de Développement (AFD), постигнува значајни резултати во зајакнувањето на граѓанското општество низ Западен Балкан. Преку националната шема за подгрантови, BOOST избра по десет влијателни проекти во секоја од шесте земји од регионот: Северна Македонија, Албанија, Косово, Србија, Босна…

  • Фондацијата Метаморфозис го претстави својот „Дезинфо радар“ на Форумот за мир во Париз 2025

    Фондацијата Метаморфозис преку својот „Дезинфо радар“ е избрана меѓу 30-те решенија кои се претставени на Форумот за мир во Париз 2025, како глобална платформа што истакнува конкретни иновации за мир и демократска отпорност. Оваа селекција претставува силно меѓународно признание за долгорочното лидерство на Метаморфозис во справувањето со дезинформациите на Западен Балкан. Форумот се одржува во […]
    The post Фондацијата Метаморфозис го претстави својот „Дезинфо радар“ на Форумот за мир во Париз 2025 first appeared on Metamorphosis.

Регистрирај се и добивај новости, информации и можности од Цивика мобилитас. Испраќаме не повеќе од 1 до 2 пораки месечно.

Регистрирај се за информатор