642a8898.jpg

Граѓанските организации имаат клучна улога во подобрување на превентивната здравствена заштита во државата

Здравствените програми е потребно да бидат засновани на докази, чии резултати ќе можат да се мерат и следат, со што значително ќе се подобри отчетноста и ефикасноста на јавните здравствени политики и ќе се создава инклузивен и праведен здравствен систем кој ќе овозможи здравствена заштита и за ранливите групи на граѓани и унапредување на здравствените права. Граѓанскиот сектор може да биде значаен партнер на јавните институции со меѓусебна интензивна соработка во креирањето и спроведувањето на политиките, преку транспарентност и отчетност. Ова беа меѓу клучните пораки од динамичната дискусија на денешната национална конференција „Здравствени политики за сите: Зајакнување и поддршка на девојките, жените и ранливите групи“ која се одржа во Скопје.

Конференцијата е во рамки на проектот „Унапредување на здравствените права на девојките, жените и ранливите групи“, поддржан од Швајцарската влада преку програмата ЦИВИКА Мобилитас, а партнерски го спроведуваат здруженијата –ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, Здружението за еманципација, солидарност и еднаквост на жените – ЕСЕ, Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје и Здружението Иницијатива за правата на жените од Шуто Оризари чии претставници ќе се обратат на конференцијата. Целта на проектот е унапредување на здравствените права, преку унапредување на четири здравствени превентивни програми во Република Северна Македонија, како и унапредување на процесот на консултација со граѓанскиот сектор, а особено со засегнатите целни групи при планирањето и подготовката на превентивните програми.

Александар Кржаловски, национален тим лидер на програмата Цивика Мобилитас и Директор на МЦМС ја истакна важноста од поддршката на граѓанскиот сектор затоа што граѓанските организации со својата експертиза и теренска работа можат да придонесат во работата со различните групи на граѓани, а посебно кога станува збор за ранливите групи. Преку оваа програма се придонесува за унапредување на демократското владеење и отчетноста, транспарентноста, ефикасноста и учеството во областа на здравството, а преку програмата на Цивика Мобилитас се дава поддршка на спектар на организации кои работат во повеќе области и може да бидат кредибилен партнер на институциите при креирањето на политиките.

Румена Ѓердовска-Којчески, претседателката на ХЕРА изјави: „Здравјето на човекот е едно од основните човекови права, кое е неопходно за исполнување и на останатите човекови права. Сепак, прашањата како да се подобрат здравствените услуги и како да се направат достапни и пристапни за сите луѓе, земајќи ја предвид родовата перспектива, а особено потребата на ранливите групи, е прашање кое треба да биде ставено во фокусот на дискусиите за здравствените политики. Националниот здравствен систем мора да ја препознае клучната улога на граѓанските организации кои долги години работат на терен со тешко достапни и ранливи групи на граѓани.“

Како дел од проектот се подготвија детални анализи на четири здравствени превентивни програми во Република Северна Македонија: Програмата за активна здравствена заштита на мајките и децата, Програмата за рана детекција и скрининг на малигни заболувања, Програмата за партиципација при користење на здравствена заштита на одделни заболувања на граѓаните и здравствената заштита на родилките и доенчињата и Програмата за заштита на населението од ХИВ инфекција, од кои произлезе сублимираната анализа со наслов „Унапредување на превентивната здравствена заштита за ранливите групи наоди и препораки од мониторингот на четири здравствено превентивни програми на Министерството за здравство.“ .“ Дополнително, беа подготвени и Економски анализи со клучни наоди и препораки за унапредување на четирите програми, како и правна анализа за измени и дополни на Законот за здравствена заштита во делот на препознавање на граѓанските организации како даватели на здравствени услуги.

Борјан Павловски од Здружението за  еманципација, солидарност и еднаквост на жените (ЕСЕ) изјави дека е потребна поголема транспарентност и отчетност за спроведувањето и трошењето на буџетските средства за превентивните програми. Тој истакна дека некои од програмите не овозможуваат доволен опфат на населението, при што ранливите групи на граѓани се најмалку опфатени со мерките за заштита од владините програми. Скринингот за рак на грлото на матката како компонента од Програмата за рана детекција и скрининг на малигни заболувања, обезбедува буџетски средства за опфат на само 15% од жените со скрининг, иако успешен скрининг е доколку се постигне опфат на 75% од жените. Состојбата е уште понеповолна меѓу жените Ромки, бидејќи само 8% се опфатени со скрининг за рак на грло на матка во изминатата година.

Програмата за активна здравствена заштита на мајките и децата е единствената програма за која Министерството за здравство има објавено годишен извештај за програмската и буџетската реализација за 2023 година, а за Програмата за скрининг и рано откривање на малигни заболувања, Програмата за заштита на населението од ХИВ и за Програмата за партиципација од 2020 година нема објавено годишен извештај за програмска и буџетска реализација.

Александра Ристовска-Евтимова, помошник раководителка на Секторот за финансиски прашања од Министерството за здравство ја истакна важноста на здравствените политики достапни за сите, како и значајната улога на граѓанските организации во овој процес. Со нивната работа преку едукативни активности, кампањи и застапување за ранливите групи, граѓанските организации придонесуваат за подигање на јавната свест кај населението и создаваат партнерство со институциите со што заеднички се придонесува кон поинклузивен и поправеден здравствен систем.

На конференцијата исто така свои обраќања имаа и пратеници од Собранието на Република Северна Македонија, Рашела Мизрахи претседателка на Комисијата за здравство, како и членови од Комисијата за здравство, пратениците Венко Филипче, Илир Хасани и Беким Сали.

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Отворена канцеларија: Пријави повреда на избирачко право!

    Хелсиншкиот комитет за човекови права ги известува граѓаните дека во недела, 19 октомври 2025 година, канцеларијата на Комитетот ќе биде отворена во текот на целиот ден со цел да им овозможи на граѓаните да пријават  повреда на избирачкото право за време на првиот круг на Локалните избори. Комитетот ги охрабрува сите граѓани кои сметаат дека […]
    Read More… from Отворена канцеларија: Пријави повреда на избирачко право!
    The post Отворена канцеларија: Пријави повреда на избирачко право! appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.

  • Хелсиншки комитет остро реагира против злоупотребата на деца во политички цели

    Хелсиншки комитет за човекови права најостро реагира на сѐ почестите случаи на злоупотреба на деца и малолетници во политички активности во пресрет на претстојните локални избори. Иако официјалната изборна кампања завршува за неколку дена, на социјалните мрежи може да се забележат бројни фотографии и видеа каде децата се злоупотребени за политички цели од страна на […]
    Read More… from Хелсиншки комитет остро реагира против злоупотребата на деца во политички цели
    The post Хелсиншки комитет остро реагира против злоупотребата на деца во политички цели appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.

  • Кога се штеди на превенција, последиците се скапи – граѓанските организации и институциите со заеднички повик за поголеми вложувања во превенцијата

    Граѓанските организации и институциите од здравствениот сектор отворија јавен дијалог за унапредување на пристапот до квалитетни превентивни здравствени услуги за жените, девојките и ранливите групи, на тематскиот форум „Кога се штеди на превенција, последиците се скапи“ одржан на 15.10.2025 година. Главните заклучоци од дискусијата се дека неопходно е вклучување на…

  • Средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата

    Finance Think организираше средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата на тема „Праведна енергетска транзиција: Кои се придобивките, а кои ризиците“. Клучните заклучоци се: Економски придобивки преку заштеди во цената на електричната енергија за домаќинствата и зголемена конкурентност на компаниите. Почиста и поздрава околина преку поголемо користење на обновливи извори на енергија. Координација […]
    The post Средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата first appeared on Finance Think.
    The post Средба со претставници од институциите, експерти и бизнис заедницата appeared first on Finance Think.

  • Работна средба помеѓу старешинството на ИО “Димитар Влахов“ и на СИМ

    На 7.10.2025 год. (вторник) во Домот на НВО во Велес се одржа работна средба помеѓу старешинството на извиднички одред “Димитар Влахов“ Велес и старешинството на Сојуз на извидници на Македонија. На средбата учество зема старешината на СИМ Миќо Стојановски со членови на старешинството на СИМ и извршната канцеларија на СИМ….

Регистрирај се и добивај новости, информации и можности од Цивика мобилитас. Испраќаме не повеќе од 1 до 2 пораки месечно.

Регистрирај се за информатор