Ahmed qazimi 2.jpg

ТРАНСФОРМАЦИЈАТА НА УНИВЕРЗИТЕТИТЕ И НИВНИТЕ ПРЕДИЗВИЦИ ВО МОДЕРНАТА ЕПОХА

Технологијата го обликува начинот на размислување и тоа бара не само промена на методите на предавање, туку и на самиот пристап кон образованието. Универзитетот треба да се трансформира од место кое само дистрибуира знаење во лабораторија каде што значењето се гради заеднички. Во спротивно, знаењето ризикува да падне на нивоа кои веќе не служат ниту за општествена конкуренција. Wesch, исто така, ја критикува употребата на технологијата во наставата, велејќи дека често го одвлекува вниманието на студентот и го оттргнува од суштинските проблеми. Образованието сѐ повеќе се перципира како пазарен производ.

Пишува: Ахмед Ќазими

Michael Wesch (2008) ги анализираше предизвиците на високото образование во модерната епоха и забележа дека денешната генерација е поинаква – силно се потпира на технологијата и поради тоа знаењето го перцепира на поинаков начин.
Според него, високото образование не може да биде одвоено од секојдневниот живот и работа на младите. Технологијата го обликува начинот на размислување и тоа бара не само промена на методите на предавање, туку и на самиот пристап кон образованието. Универзитетот треба да се трансформира од место кое само дистрибуира знаење во лабораторија каде што значењето се гради заеднички. Во спротивно, знаењето ризикува да падне на нивоа кои веќе не служат ниту за општествена конкуренција.
Wesch, исто така, ја критикува употребата на технологијата во наставата, велејќи дека често го одвлекува вниманието на студентот и го оттргнува од суштинските проблеми.
Образованието сѐ повеќе се перципира како пазарен производ.

Во фокусот е економската димензија, каде образованието се третира како „стока“ што ја зголемува ефикасноста на економијата во услови на глобална конкуренција. Во овој контекст, реформите имаат за цел создавање на „заеднички пазар на образование“. Таа логика доведе до тоа универзитетите да се однесуваат како пазарно ориентирани организации, исто како и секоја друга јавна услуга.

Но, може ли универзитетот да се спореди со производна линија во фабрика?
И во универзитетскиот систем имаме „влез“ (професори, студенти, простории и услови за работа) и се очекува квалитетен „излез“ (диплома, знаење). Но, дали ова е вистинскиот начин на размислување? Дали клиентот (студентот што плаќа) секогаш е „во право“? Може ли на овој начин да се управува со квалитетот?

Примената на неолибералните принципи во високото образование донесе видливи последици:

  • пад на квалитетот на услугите,

  • намалување на работните места,

  • зголемување на школарините (самофинансирање),

  • зголемување на соодносот студент–професор,

  • поголемо оптоварување за наставниците, често на сметка на научно-истражувачката работа.

Универзитетите се натпреваруваат за повеќе студенти бидејќи тоа носи повеќе средства.
Vodičar (2013) прашува: Дали универзитетот треба да биде место каде се формира економски успешен човек или човек што знае да размислува?
Американските експерти не се изненадени што многу млади кои се успешни во технолошката сфера не биле успешни студенти.

Ова отвора сериозни прашања за тоа што всушност претставува „успех“ и како го замислуваме образованието во свет под влијание на технологијата и пазарот.

Глобалното учество во образованието е во пораст и е поттикнато од демографскиот и економскиот раст, како и од промените во јавните политики. Истовремено, нашето население се менува и старее. Со зголемената глобална мобилност, се случуваат драматични промени во географијата на глобалните извори на таленти. Ова е глобално вложување обликувано од геополитички фактори. Успехот (или неуспехот) на ова вложување е показател за капацитетот за производство на знаење и привлекување на таленти.

Геополитичките тензии се придружени со конкуренција (и соработка) во полето на знаењето и науката – што претставува темел на економиите на 21 век. Индустрија 4.0 и 5.0 го трансформираат трудот и пазарот на труд. Повеќето нови работни места се во глобални сектори со високи квалификации, но постои постојана потреба и за вработување со средни и ниски квалификации (Hazelkorn, 2023)

Текстот е работен во рамки на проектот „Застапување за инклузивен развој“, финансиски поддржан од Владата на Швајцарија преку програмата Цивика мобилитас.  

Содржината на овој текст е единствена одговорност на Форум за разумни политики, ИОХН и БИРС и на ниту еден начин не може да се смета дека ги одразува гледиштата на Владата на Швајцарија, Цивика мобилитас, или организациите што ја спроведуваат.

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Покана за учество на информативни сесии за повик за грантови

    Македонската развојна фондација за претпријатија (МРФП) Ве поканува на информативните сеси за Повик за финансиска поддршка на акции за зелена трансформација , во рамките на проектот „Зелена младина, зелен раст“, кои ќе се одржат на: На инфо-сесиите ќе имате можност да дознаете:✅ кои се целите на повикот,✅ како да аплицирате,✅…

  • ЕУ укажува на застој во унапредувањето на човековите права и борбата против дискриминацијата во Северна Македонија

    Хелсиншкиот комитет за човекови права смета дека годинешниот Извештај на Европската унија за напредокот на Северна Македонија,  нотира згрижувачки наоди, особено во делот кој се однесува на недискриминацијата, родовата еднаквост и положбата на граѓанското општество. Извештајот недвосмислено укажува дека земјата го одложува усогласувањето на принципите на недискриминација во сите релевантни закони, што претставува сериозен чекор […]
    Read More… from ЕУ укажува на застој во унапредувањето на човековите права и борбата против дискриминацијата во Северна Македонија
    The post ЕУ укажува на застој во унапредувањето на човековите права и борбата против дискриминацијата во Северна Македонија appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.

  • Прва еко-акција ЗЕЛЕН ПЕТОК: „Мапа на еко-грижи и идеи“

    На 31 октомври 2025 година, на плоштадот Методија Андонов Ченто во Прилеп, ја одржавме првата еко-акција во рамките на иницијативата ЗЕЛЕН ПЕТОК под наслов „Мапа на еко-грижи и идеи“.Настанот се одржа од 11:00 до 13:00 часот и имаше за цел да ја поттикне граѓанската свест и активното учество во подобрувањето на животната средина преку креативен,…

  • Десетина моќни гласови и една заедничка порака: Скопје заслужува да биде подобар и позелен град

    Вчера, на 30 октомври, амфитеатарот на Нетавил се претвори во сцена каде што градот проговори – преку гласовите на активисти, експерти, средношколци и пензионери кои споделија една заедничка визија: Скопје заслужува да биде поубаво, позелено и похумано место за живеење. Под наслов „Што со пост-изборно Скопје?“, граѓаните имаа можност да дискутираат, да прашаат и да […]

  • BOOST проектот ја зајакнува граѓанската иницијатива низ Западен Балкан

    BOOST проектот, регионална иницијатива предводена од ALDA и финансирана од Agence Française de Développement (AFD), постигнува значајни резултати во зајакнувањето на граѓанското општество низ Западен Балкан. Преку националната шема за подгрантови, BOOST избра по десет влијателни проекти во секоја од шесте земји од регионот: Северна Македонија, Албанија, Косово, Србија, Босна…

  • Фондацијата Метаморфозис го претстави својот „Дезинфо радар“ на Форумот за мир во Париз 2025

    Фондацијата Метаморфозис преку својот „Дезинфо радар“ е избрана меѓу 30-те решенија кои се претставени на Форумот за мир во Париз 2025, како глобална платформа што истакнува конкретни иновации за мир и демократска отпорност. Оваа селекција претставува силно меѓународно признание за долгорочното лидерство на Метаморфозис во справувањето со дезинформациите на Западен Балкан. Форумот се одржува во […]
    The post Фондацијата Метаморфозис го претстави својот „Дезинфо радар“ на Форумот за мир во Париз 2025 first appeared on Metamorphosis.

Регистрирај се и добивај новости, информации и можности од Цивика мобилитас. Испраќаме не повеќе од 1 до 2 пораки месечно.

Регистрирај се за информатор