За што зборуваат кандидатите на локалните избори 2025? #4

НЕДЕЛЕН ПРЕГЛЕД #4 [6 - 12 октомври 2025]

Анализата на медиумските и објавите на социјалните мрежи во претходната недела потврдува дека кампањата се засилува, а фокусот е се повеќе на конкретни локални решенија кои директно влијаат на секојдневниот живот на граѓаните. Дискусиите се интензивни на социјалните мрежи, каде што конкретните ветувања за транспорт, образование и локална инфраструктура продолжуваат да доминираат.

Покрај овие, темите за градинките и дигитализацијата на услугите беа исто така дел од дискурсот. Во неколку општини се забележува и пораст на теми поврзани со транспарентноста и дигитализацијата на општинските услуги – воведување е-услуги, онлајн буџети и јавни бази за тендери. Иако овие теми сè уште се поретки во кампањата, токму тие го поврзуваат интересот на граѓаните со прашањата на отчетност и интегритет, кои се клучни за граѓанскиот сектор.

Локални прашања и услуги. Оваа тема ги опфаќа секојдневните проблеми со кои се соочуваат граѓаните, како што сечистење на улици, одржување на паркови и зелени површини, како и решавање на проблемот со дивите депонии. Граѓаните очигледно најмногу ценат кога можат директно да го видат резултатот од вложувањата во нивната населба.

Образование и училишта. Во оваа област се истакнуваат ветувањата за модернизација на училишната инфраструктура, подобрување на условите во училниците и обезбедување на подобри услови за игра и рекреација. Иницијативите за изградба на нови игралишта во училишните дворови или опрема за наставата, редовно добиваат висока поддршка од родителите и локалните заедници.

Градски транспорт и инфраструктура. Оваа тема вклучува ветувања за подобрување на јавниот превоз, проширување на мрежата на велосипедски патеки и поправка на локалните патишта. Конкретните иницијативи како асфалтирање улици и слично, директно влијаат на секојдневието на граѓаните и затоа предизвикуваат жива реакција.

Што навистина ги движи граѓаните?

Податоците укажуваат на значителни разлики во тоа како различните тематски пристапи ги ангажираат граѓаните. Кандидатите чии пораки се фокусираат на директни, видливи подобрувања со јасни временски рамки конзистентно привлекуваат повисоко ниво на интеракција. Наспроти тоа, апстрактните ветувања без визуелна поткрепа или локален контекст предизвикуваат помал интерес.

Што се случува со темите за граѓанското општество?

И оваа недела темите за транспарентност, отчетност и финансирање на граѓанското општество не се меѓу приоритетите на кандидатите кои се поекспонирани во медиумските објави. Има спорадични спомнувања на дигитализација, но тие се дел од реториката за „побрза администрација” и „електронски услуги”—а не како алатки за јавна контрола, објавување на буџети или следење на тендери.

Неколку кандидати спомнуваат „борба против корупција” или „одговорност кон граѓаните”, но ретко нудат конкретни инструменти—објавување на договори, регистри на судир на интереси, јавни сесии на советите и сл..

Овој јаз останува клучен за граѓанските организации: темите мора активно да се вметнат во јавната дебата, најдобро преку нивно поврзување со локални услуги, еколошки проблеми или конкретни случаи на неефикасност. Без тоа, ризикуваат да останат невидливи низ целата кампања.

Kаде се одвива дискусијата?

Динамиката на платформите продолжува да покажува јасна неповрзаност помеѓу активноста на кандидатите и одговорот на јавноста. И оваа недела ТикТок (TikTok) е најефикасната платформа—со просечно 551 интеракции по објава, четирикратно повеќе од Инстаграм (Instagram) (~123) и Фејсбук (Facebook) (~107).

Телеграм (Telegram) останува најактивна платформа по број на објави (~23 по политичар), но со речиси нулти реакции—што значи дека политичарите прекумерно инвестираат во канал кој не создава вистински ангажман со публиката. Спротивно на тоа, Фејсбук е платформата со широк досег, додека Инстаграм функционира како мост за визуелно раскажување.

Говорот на омраза останува под 10% од вкупните коментари кај кандидатите кои се медиумски најекспонирани. Помалите општини покажуваат поголема пропорционална токсичност—на пример, во Ѓорче Петров, стапките се до 9%, иако во апсолутни бројки се работи за мали волумени. Најголема апсолутна изложеност имаат највидливите кандидати, но највисоките стапки по објава се забележуваат кај кандидати со потесни, но поларизирани публики.

Методологија

Податоците во овој преглед потекнуваат од сеопфатен мониторинг на јавниот дискурс реализиран преку платформата Pikasa Analytics, која комбинира автоматизирано следење со напредна анализа на содржините од онлајн медиуми и социјални мрежи.

Цивика мобилитас е проект на Владата на Швајцарија што го спроведуваат МЦМС, НИРАС од Данска и ФЦГ од Шведска. Мислењата и ставовите изразени во оваа објава не ги одразуваат ставовите на Владата на Швајцарија.