642a8708.jpg

Соработката меѓу граѓанскиот сектор и институциите води до подобра здравствена заштита за ранливите граѓани

Потребата од зајакнато учество на граѓанското општество во развивањето на здравствените политики и подобрување на буџетирањето на здравствените услуги кои се наменети за ранливите групи на граѓани, се меѓу клучните пораки од Националната конференција „Здравствени политики за сите: Зајакнување и поддршка на девојките, жените и ранливите групи“.

Конференцијата е во рамки на проектот „Унапредување на здравствените права на девојките, жените и ранливите групи“, поддржан од Швајцарската влада преку програмата ЦИВИКА Мобилитас, а партнерски го спроведуваат здруженијата  ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, Здружението за еманципација, солидарност и еднаквост на жените – ЕСЕ, Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје и Здружението Иницијатива за правата на жените од Шуто Оризари, чии претставници ќе се обратат на конференцијата. Целта на проектот е унапредување на здравствените права, преку унапредување на четири здравствени превентивни програми во Република Северна Македонија, како и унапредување на процесот на консултација со граѓанскиот сектор, а особено со засегнатите целни групи при планирањето и подготовката на превентивните програми.

Елизабета Божиноска, програмската директорка на ХЕРА изјави: „Анализите на граѓанските организации покажаа дека, не само што има недостаток на финансиски средства за опфат за соодветна превенција во здравството туку треба значајно да се подобри и имплементацијата. Важно е вклучувањето на граѓанските организации во здравствена промоција и нудење на услуги особено за ранливите групи до кои не стигнува здравствениот систем, и од плурализацијата во здравството придобивки ќе имаат сите“.

Андреј Сених, од Здружение ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје изјави: „Од 2022 година досега постои тренд на опаѓање на инвестициите во превентивните  активности за ХИВ од 45 мил. во 2022 година на 21 милион во 2024 година. Планираниот буџет за 2025 не е доволен за терапија, а ако остане ваков превентивните услуги кои постојат 20 години за ранливи граѓани ќе престанат со работа. Станува збор за над 9.000 граѓани кои ќе бидат во ризик од ХИВ, а со тоа опасноста од прелевање на инфекцијата кај општата популација“.

Јовица Андовски, заменик министер за здравство изјави: „Оваа тема е од суштинско значење за здравствениот систем и нашето општество во целина. Сите граѓани, без разлика на пол, возраст или социо-економски статус, треба да имаат подеднаков пристап до квалитетни здравствени услуги. Девојките, жените и ранливите групи претставуваат клучни категории за кои е неопходно да обезбедиме посебна поддршка, бидејќи тие најчесто се соочуваат со бариери во пристапот до здравствена грижа“.

Д-р Аким Али, претставникот на СЗО и шеф на канцеларијата во земјава изјави дека превенцијата и заштитата од болести се клучни во секој здравствен систем, без разлика дали се работи за имунизацијата на малите деца за да ги спречиме смртоносните болести како морбили или големата кашлица, или пак спречување на болести како туберкулоза, или третман на ХИВ, затоа што раната детекција и третман се многу важни. Тој додаде дека исто така, многу е значајно да се работи на здравствената заштита кај жените, како и на повозрасните граѓани. Во таа насока тој ја поздрави работата на Министерството за здравство во соработка со граѓанскиот сектор, како национални партнери, во превенцијата како значајна заштитна мерка и додаде дека се надева дека исходот од конференцијата ќе придонесе за обликување на идните политики и мерки.

Како дел од проектот се подготвија детални анализи на четири здравствени превентивни програми во Република Северна Македонија: Програмата за активна здравствена заштита на мајките и децата, Програмата за рана детекција и скрининг на малигни заболувања, Програмата за партиципација при користење на здравствена заштита на одделни заболувања на граѓаните и здравствената заштита на родилките и доенчињата и Програмата за заштита на населението од ХИВ инфекција, од кои произлезе сублимираната анализа со наслов „Унапредување на превентивната здравствена заштита за ранливите групи наоди и препораки од мониторингот на четири здравствено превентивни програми на Министерството за здравство“. Дополнително, беа подготвени и Економски анализи со клучни наоди и препораки за унапредување на четирите програми, како и правна анализа за измени и дополни на Законот за здравствена заштита во делот на препознавање на граѓанските организации како даватели на здравствени услуги. Дел од наодите на овие истражувања покажуваат дека:

  • Со Програмата за рана детекција на малигни заболувања е планиран опфат од само 25.000 жени годишно (наместо планираниот опфат од наместо 115.345) од целната група на жени кои треба да бидат опфатени со скрининг за период од три години;
  • Жените кои немаат здравствено осигурување, од 2022 година се оставени без бесплатни прегледи во бременоста и породување;
  • Во 2023 година искористени се 94 % од средствата од целокупниот буџет на Програмата за активна здравствена заштита на мајките и децата (искористени се 16,8 милиони денари од предвидени 18 милиони). Но,  буџетските ставки наменети за најранливите категории на жени бележат најнизок процент на реализација: од предвидени 890.000 денари, потрошени се 316.190 денари (35% реализација).

На конференцијата ќе се обратат и пратеници од Собранието на Република Северна Македонија, кои истовремено се дел и од Комисијата за здравство: Рашела Мизрахи, Венко Филипче, Илир Хасани и Беким Сали.

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Метаморфозис го одбележува Меѓународниот ден за универзален пристап до информации – 28 септември преку промоција на резултати од Индексот на отвореност на извршната власт

    Според Индексот на отвореност за 2024 година, исто како и претходната година, Владата на Северна Македонија е најотворена институција меѓу групите од извршната власт, министерства и органи на државната управа, исполнувајќи 77,32 % од критериумите. Во споредба со претходната година има забележано пад од минимален 1 отсто, кој се повторува втора година по ред. Фондација […]
    The post Метаморфозис го одбележува Меѓународниот ден за универзален пристап до информации – 28 септември преку промоција на резултати од Индексот на отвореност на извршната власт first appeared on Metamorphosis.

  • Програма за Текстилијада #9

    📢 ТЕКСТИЛИЈАДА 9 – Штип03–04 октомври 2025 📅 Петок, 03.10.2025 10:00 – Отворање на „Текстилијада 9“ – Откривање на мурал „Иднината

  • МЛАДИТЕ УЧЕА КАКО ДА ВРШАТ МОНИТОРИНГ НА РЕЧНИТЕ КОРИТА

    Младите од Општина Карпош, Општина Зелениково и Општина Ѓорче Петров, учеа како да вршат мониторинг на речните корита.

    Вчера, во Домот на култура во општина Ѓорче Петров се одржа едукативен настан посветен на мониторинг на водните текови, во организација на граѓанските организации Resource Environmental Center – REC North Macedonia, Center for Environmental Democracy – Florozon и Еко Логик.

    Настанот е дел од проектот „Брза проценка на водотеците на Западен Балкан – Фаза 2“, поддржан од U.S. Forest Service and Department of Defense EUCOM and Forest Service International Foundation.

    Настанот започна во 09:30 часот со едукативна сесија, по што следеше практична теренска вежба на реката Лепенец. Таму младите учесници и претставници од општините имаа можност директно да ја применат СВАП методологијата (Stream Visual Assessment Protocol) и да научат како се проценува состојбата на едно речно корито. Дополнително, беа идентификувани и жешки точки долж реката Лепенец.

    Целта на овој настан беше да ги запознае младите и претставниците од општините со современи методи за проценка на квалитетот на водните текови, да ги зајакне капацитетите на локалните чинители – институции, граѓански организации и експерти, како и да поттикне поширока јавна дискусија за заштита и одржливо управување со водните ресурси.

    Настанот беше наменет за млади на возраст од 15 до 30 години како и за претсавници од општините од општините Карпош, Зелениково и Ѓорче Петров, кои преку интерактивна едукација и теренска работа стекнаа нови знаења и вештини за мониторинг и заштита на речните корита.

  • Младите од општина Карпош, општина Зелениково и општина Ѓорче Петров,  учеа како да вршат мониторинг на речните корита

    Скопје, 24 септември 2025 година Вчера, во Домот на култура во општина Ѓорче Петров се одржа едукативен настан посветен на мониторинг на водните текови, во организација на граѓанските организации Центар за ресурси во животната средина (РЕЦ) – Северна Македонија, ФЛОРОЗОН – Центар за еколошка демократија и Еко Логик. Настанот е дел од проектот „Брза проценка […]

  • Локалната самоуправа сè уште далеку од вистинска отвореност – просекот порасна на 40%

    Фондација Метаморфозис и Рурална Коалиција ги претставија наодите од Процената на доброто владеење во единиците на локалната самоуправа во Република Северна Македонија изготвена преку Индексот на отвореност за 2025 година на тематскиот форум „Отворена општина – активна заедница“. Процената претставува длабинска анализа на работата на локалната самоуправа која дава резиме на вкупните перформанси на локалната […]
    The post Локалната самоуправа сè уште далеку од вистинска отвореност – просекот порасна на 40% first appeared on Metamorphosis.

  • Пријави се за коучинг сесија за справување со родово базирано сајбер насилство во Штип

    Иницијатива за европска перспектива во партнерство со ГО Заеднички вредности а во рамки на проектот Младите жени против онлајн насилство, започнува спроведување на групни коучинг сесии во 4 градови низ земјата (Скопје, Куманово, Штип, Струмица).  ✨ Што добиваш?🔹 Специјално развиена програма за коучинг🔹 Мултисекторско учење: правници, психолози и експерти за сајбер-безбедност Повикот…

Регистрирај се и добивај новости, информации и можности од Цивика мобилитас. Испраќаме не повеќе од 1 до 2 пораки месечно.

Регистрирај се за информатор