Author: Здружение ХЕЛСИНШКИ КОМИТЕТ ЗА ЧОВЕКОВИ ПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Скопје

Фемицидот во Велес е доказ за игнорантскиот однос на надлежните кон насилството
16/09/202519/09/2025
На 15 септември 2025 година во Велес се случи двојно убиство: 39‑годишен маж од Скопје ja нападна со нож својатa поранешна партнерка (31 година) и нејзиниот татко, а потоа изврши самоубиство. Според медиумите, случајот бил добро познат на велешката полиција бидејќи жртвата претходно го пријавувала за насилство и закани по нејзиниот живот. Иако му била […]
Read More… from Фемицидот во Велес е доказ за игнорантскиот однос на надлежните кон насилството
The post Фемицидот во Велес е доказ за игнорантскиот однос на надлежните кон насилството appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
ПОВИК ЗА АНГАЖИРАЊЕ НАДВОРЕШЕН ЕКСПЕРТ
16/09/202518/09/2025
Општи информации Хелсиншкиот комитет за човекови права, во рамки на проектот „Зајакнување на националните заштитни механизми против говор на омраза во Република Северна Македонија” финансиран од страна на Европската Унија како дел од програмата EuropeAid/174503/DD/ACT/MK, согласно Договорот за грант потпишан меѓу Хелсиншкиот комитет за човекови права и Европската Унија бр. NDIZI-THE-NEAR/2022/441-698, oбјавува повик за ангажирање […]
Read More… from ПОВИК ЗА АНГАЖИРАЊЕ НАДВОРЕШЕН ЕКСПЕРТ
The post ПОВИК ЗА АНГАЖИРАЊЕ НАДВОРЕШЕН ЕКСПЕРТ appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
Справувањето со насилството нема свое место во политиките на МОН
12/09/202518/09/2025
Остра реакција на Мрежата за заштита од дискриминација и Платформата за родова еднаквост Во период кога физичкото насилство во училиштата ги полни медиумите во Македонија и регионот и јавноста се згрозува од деталите на настаните, Министерството за образование и наука наместо да преземе одговорност и преземе соодветни мерки, воспоставува политики коишто го уназадуваат справувањето со […]
Read More… from Справувањето со насилството нема свое место во политиките на МОН
The post Справувањето со насилството нема свое место во политиките на МОН appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
Повик за хотелско сместување за организирање на Стратешко планирање
11/09/202518/09/2025
Хелсиншкиот комитет за човекови права, во рамки на проектот „Фундаменталните човекови права на прво место-активен придонес за владеење на правото“, финансиран од Европската Унија како дел од програмата, IPA III Civil Society Facility and Media Programme 2023 , согласно Договорот за грант потпишан меѓу Хелсиншкиот комитет за човекови права и Европската Унија бр. IPA III/2024/461-642“, спроведува […]
Read More… from Повик за хотелско сместување за организирање на Стратешко планирање
The post Повик за хотелско сместување за организирање на Стратешко планирање appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
Повик за ангажирање на експерт/ка за изготвување на Стратешки план за 2026-2029 и фасцилитирање на троденвно Стратешко планирање
11/09/202518/09/2025
Хелсиншкиот комитет за човекови права, во рамки на проектот „Фундаменталните човекови права на прво место-активен придонес за владеење на правото“, финансиран од Европската Унија како дел од програмата, IPA III Civil Society Facility and Media Programme 2023 , согласно Договорот за грант потпишан меѓу Хелсиншкиот комитет за човекови права и Европската Унија бр. IPA III/2024/461-642“, спроведува […]
Read More… from Повик за ангажирање на експерт/ка за изготвување на Стратешки план за 2026-2029 и фасцилитирање на троденвно Стратешко планирање
The post Повик за ангажирање на експерт/ка за изготвување на Стратешки план за 2026-2029 и фасцилитирање на троденвно Стратешко планирање appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
Мониторинг на заштита од дискриминација на жени од маргинализирани заедници – инфографик за период од 1.04.2025 до 30.06.2025
10/09/202511/09/2025
Хелсиншкиот комитет за човекови права спроведува мониторинг на постапувањето на Комисијата за спречување и заштита од дискриминација (КСЗД) при заштитата од дискриминација на жените од маргинализирани заедници. Овој мониторинг е во рамките на проектот „Еднаквост сега – Зајакнување на маргинализираните заедници за социјална инклузија и недискриминација“, финансиран од Цивика мобилитас, кој го имплементира во партнертство […]
Read More… from Мониторинг на заштита од дискриминација на жени од маргинализирани заедници – инфографик за период од 1.04.2025 до 30.06.2025
The post Мониторинг на заштита од дискриминација на жени од маргинализирани заедници – инфографик за период од 1.04.2025 до 30.06.2025 appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
Започна со работа Опсерваторијата за фемициди
05/09/202511/09/2025
Хелсиншкиот комитет за човекови права, во партнерство со Националната мрежа против насилство врз жените и семејното насилство „Глас против насилство“, а во соработка со Министерството за правда, Советот на јавни обвинители, Јавното обвинителство на Република Северна Македонија, Судски совет, Министерство за внатрешни работи и Министерството за социјална политика, демографија и млади го започна спроведувањето на […]
Read More… from Започна со работа Опсерваторијата за фемициди
The post Започна со работа Опсерваторијата за фемициди appeared first on Хелсиншки комитет за човекови права.
Разбивање на предрасудите и стигмата – за живот без дискриминација, обука за Комисијата за спречување и заштита од дискриминација
24/07/202525/07/2025
На 23 јули, Хелсиншкиот комитет за човекови права во партнерство со ХОПС-Опции за здрав живот и Коалција Маргини организираше обука за членовите и вработените на Комисијата за спречување и заштита од дискриминација со цел да се продлабочи разбирањето за предрасудите, стигмата и дискриминацијата врз ЛГБТИ лицата, луѓето кои употребуваат дроги и лица кои живеат со ХИВ и да се зајакнат капацитетите за недискриминирачки и инклузивен пристап во нивната работа.
Обуката е дел од проектот „Еднаквост сега – Зајакнување на маргинализираните заедници за социјална инклузија и недискриминација“, финансиски поддржан од Владата на Швајцарија, преку Цивика Мобилитас, со грантови за граѓански ангажман.
Експертите од Мрежата за заштита од дискриминација, Тона Карева Талеска и Атанас Аврамов, во оваа обука посебно се задржаа на препознавањето на стигмата и предрасудите што се однесуваат на ЛГБТ луѓето, лицата кои употребуваат дроги и лицата кои живеат со ХИВ. Посебен акцент беше ставен и на препознавањето на личните предрасуди а истовремено како да бидеме сојузници во остварување на нивните права.
Обуката имаше за цел да ги продлабочи знаењата на членовите и вработените во КСЗД во обезбедување заштита од дискриминација на маргинализираните заедници. Дополнително, поголемата сензибилност ќе придонесе и за унапредувањето на работата на КСЗД, во нивните други надлежности, особено активностите кои се насочени кон превенција на дискриминацијата врз жени од маргиналзираните заедници.
Мислењата кои се изразени овде не нужно ги одразуваат ставовите на швајцарската влада, Цивика мобилитас или организациите што го спроведуваат проектот.
Хелсиншкиот комитет и Комисијата за спречување и заштита од дискриминација ги тужат Владата и Министерството за здравство поради дискриминација на жените земјоделки
22/07/202523/07/2025
Хелсиншкиот комитет за човекови права и Комисијата за спречување и заштита од дискриминација (КСЗД) застапувани од Адвокатското друштво „Зефиќ Јакимовска и партнери“, поднесе тужба од јавен интерес до надлежниот суд против Владата на Република Северна Македонија и Министерството за здравство, поради системска и продолжена дискриминација врз индивидуалните земјоделки, осигуренички во системот на задолжително здравствено осигурување.
Тужбата е поднесена како дел од проектот „Еднаквост сега – Зајакнување на маргинализираните заедници за социјална инклузија и недискриминација“, финансиски поддржан од владата на Швајцарија, преку Цивика Мобилитас, со грантови за граѓански ангажман.
Случајот се однесува на правната празнина со која се исклучуваат индивидуалните земјоделки од правото на платено породилно отсуство и боледување и покрај тоа што редовно плаќаат здравствено и социјално осигурување. Со ова, жените земјоделки се ставаат во нееднаква положба во споредба со останатите осигуреници, што претставува интерсекциска дискриминација по основ на пол, род, личен статус и припадност на маргинализирана група.
Комисијата за спречување и заштита од дискриминација веќе утврди постоење на продолжена и индиректна дискриминација од страна на Министерството за здравство, како и дека постојниот законски модел создава нееднаквост и несигурност за оваа ранлива категорија. по претставка поднесена од Мрежата за заштита од дискриминација.
Иако Владата од 2023, секоја година носи програма за поддршка на социјалната сигурност на жените кои вршат земјоделска дејност, податоците покажуваат дека тие мерки се неефикасни, несистемски и нецелосно применети – од вкупно 10 барања, за две години, биле одобрени само две барања за поддршка.
Хелсиншкиот комитет и Комисијата за спречување и заштита од дискриминација преку оваа тужба бараат измени и дополнување на Законот за здравствено осигурување, со цел обезбедување еднаков третман за жените земјоделки во системот на здравствена заштита. Поконкретно да се утврди дискриминацијата, судот да наложи измени на Законот за здравствено осигурување (чл. 13, 14, 16, 17 и 18) и да се обезбеди еднаков третман за индивидуалните земјоделки во остварувањето на нивните права.
Комисијата и Хелсиншкиот комитет сметаат дека системската правна нееднаквост мора итно да се надмине со законски измени, со што конечно ќе се овозможи реална и остварлива заштита на работничките и репродуктивните права на индивидуалните земјоделки.
Оваа постапка е од јавен интерес и ја повикуваме јавноста, институциите и медиумите да ја следат и поддржат борбата против дискриминацијата на жените земјоделки, бидејќи сегашната програма на Министерството за земјоделство, преку која земјоделките треба да аплицираат за надоместоци, не претставува системско решение.
Мислењата кои се изразени овде не нужно ги одразуваат ставовите на швајцарската влада, Цивика мобилитас или организациите што го спроведуваат проектот.
Реакција: Бришење на член 96 од Законот за полиција е директен удар врз принципите на еднаквост и правична застапеност
17/07/202518/07/2025
Платформата за родова еднаквост остро реагира на предлог-измените на Законот за полиција, кои се веќе доставени до Собранието на Република Северна Македонија, а со кои се предлага бришење на членот 96 од важечкиот закон член што јасно ја утврдува обврската за почитување на принципот на еднаквост при вработувањето во полицијата.
Член 96 од постојниот Закон за полиција:(1) При вработувањето во Полицијата треба да бидат соодветно и правично застапени граѓаните кои припаѓаат на сите заедници, со почитување на критериумите на стручност и компетентност.(2) При вработувањето во Полицијата да се почитува принципот на еднаквост на половите.
Со ваквата измена се укинува единствениот член кој експлицитно упатува на еднаквост и инклузивност во полициската структура, што не само што е спротивно на националното законодавство и на обврските преземени со Истанбулската Конвенција и други меѓународни конвенции, туку испраќа и опасна порака дека родовата еднаквост и инклузивноста се ирелевантни во изградбата на безбедносните институции.
Овој предлог доаѓа во контекст на сериозна јавна загриженост поради бројни случаи на несоодветно постапување и неефикасна заштита од страна на полицијата, особено во случаи на родово базирано и семејно насилство. Наместо унапредување на стандардите и одговорноста, се предлага институционално назадување.
Укинувањето на вакви клучни одредби значи легитимирање на нееднаквоста и дискриминацијата, но и сериозно го загрозува кредибилитетот на полицијата како сервис за сите граѓани. Жените кои и онака се недоволно застапени во безбедносниот систем, ќе станат уште поневидливи во институција што има клучна улога во заштитата од насилство и гарантирањето на јавната безбедност.
Бараме итно повлекување на измената со која се укинува членот 96 и јасна заложба од институциите дека правото на еднаквост и родова застапеност останува неповредливо загарантирано и задолжително во секој дел од системот, особено во полицијата.