Граѓаните за промена #12
ЈАНУАРИ - МАРТ 2022
Добредојдовте во новиот број на Граѓаните за промена. На самиот крај на претходната година, Владата ја усвои Стратегијата за соработка со и развој на граѓанското општество. Граѓанскиот сектор го доби четвртиот по ред стратешки документ за периодот 2022 – 2024 година. Оние што потемелно ги следат овие процеси и се вклучуваат во нив велат дека за разлика од претходниот документ кај овој има подобрување во дефинирањето на показателите за успех. Ова треба да им овозможува за заинтересираните полесно да следат дали се остваруваат стратешките определби. А нив ги има многу. Во трите приоритетни области има 12 стратешки и 26 оперативни цели.
Граѓанските организации побарале, а Владата се согласила дека посветено ќе работи на унапредување на системот на државно финансирање. Во показателот кој се однесува на оваа стратешка цел, Владата се обврзала дека државното финансирање од централниот буџет и од буџетите на општините, во 2022 година ќе биде 20% од вкупните приходи на ГО, а во 2024 тој ќе достигне 30% или околу 2 милијарди денари. За споредба, во 2020 година, учеството на државното финансирање (на централно ниво) во вкупните приходи на граѓанските организации изнесувало 5% или во апсолутни бројки, околу 5,5 милиони евра. Дури и да е исто нивото на одвоени финансии на локално ниво, тоа ја прави поддршката околу 11 милиони евра или околу 10% учество во приходите.
Дали показателот во Акцискиот план на Стратегијата е амбициозен? Веројатно е, ако се има предвид дека ни три месеци не издржа планираниот буџет за граѓански организации кој на централно ниво (ставка 463) изнесуваше околу 9 милиони евра. Под претпоставка дека исто толку пари ќе беа одвоени за граѓанските организации и на локално ниво и дека вкупниот буџет на организациите ќе се задржеше на нивото од 2020 година, нивото на финансирање ќе беше пониско од предвиденото во Акцискиот план. Но сега веќе тие пресметки не се валидни. Финансиите почнаа да се пренаменуваат уште во првиот квартал со изговор дека тоа е неопходно во време кога државата се соочува со неколку кризи.
Освен војната во Украина, сите други кризи беа активни и во време на планирањето на буџетот на државата, па и оној на општините. Финансиите инвестирани во граѓанските организации на крај завршуваат кај граѓаните – што е заеднички интерес на двете страни. Прашањето е колку сериозно Владата ги сфаќа граѓанските организации? Што „купува“ со ветување за кое однапред знае дека не може да го исполни? И што добива од ова што наликува на детска игра „важи – не важи?! А може треба да се вратиме чекор назад и да прашаме, знае ли Владата за што гласала кога ја усвоила четвртата по ред Стратегија за соработка со и развој на граѓанското општество и нејзиниот Акциски план? Ете толку сериозно и граѓанските организации ќе ја сфатат Владата и нејзините ветувања.
Ви посакувам пријатно читање!