Received 1317688215691556 mcms

Të rinjtë duhet të jenë aktivë dhe të zëshëm ndaj institucioneve

ОдCivica Mobilitas

Tri problemet më të mëdha me të cilat përballen qytetarët e komunës së Jegunocës janë infrastruktura (29,0%), kushtet për biznes dhe punësim (18,0%) dhe ndriçimi në komunë (17,7%). Tre problemet më të mëdha me të cilat përballen të rinjtë janë papunësia (33,7%), institucionet e mbyllura dhe jotransparente (25,7%) dhe mungesa e aftësive dhe njohurive të nevojshme për tregun e punës (22,7%). Këtë e kanë treguar rezultatet e hulumtimit të Grupit lokal të veprimit LAG Skardus nga fshati Jegunovcë, të cilat janë prezantuar në 20 janar të këtij viti në një ngjarje të veçantë publike të mbajtur në hapësirat e komunës.

Gjithsej 20 pjesëmarrës nga vendbanimet Jegunocë, Siriçinë, Podbregje, Jançishtë, Zhilcë, Kopancë, Raotincë, Tudencë, Preljubishtë, Jazhincë, Shemshovë, Tearcë dhe Tetovë diskutuan për perceptimet e të anketuarve dhe qëndrimet dhe përvojat personale lidhur me punën e pushtetit lokal. “Komuna e Jegunocës dhe unë si kryetar e mirëpresim iniciativën inovative”, tha në fjalën e tij kryetari Dimitar Kostadinoski dhe shtoi se janë gjithmonë të hapur për bashkëpunim dhe do të iniciojnë dhe inkurajojnë iniciativa të përbashkëta me sektorin civil dhe qytetarët e komunës.

lag_skardus__mcms

Një pjesë e hulumtimit i referohet kënaqësisë nga viti i parë i funksionimit të pushtetit lokal dhe shkallës së realizimit të programit të kryetarit të komunës. Duke qenë se projekti i LAG Skardus ka të bëjë me hapjen e një mini zone industriale në Podbregje, që është një nga premtimet e kryetarit të komunës, qytetarët janë pyetur nëse kanë dijeni për këtë. Pak më shumë se një e treta (36,7%) thanë se kishin dëgjuar për premtimin, prej tyre, pothuajse gjysma (49,1%) nuk kishin informacion për statusin e premtimit. Gjithashtu, në fokus të hulumtimit ishin edhe qëndrimet e qytetarëve se si hapja e një mini zone industriale do të ndikonte në punësimin e të rinjve.

“Ne si të rinj kemi një shans dhe obligim që të aktivizohemi dhe të jemi shembull pozitiv për të gjitha ndryshimet që ndodhin në komunitetin lokal, të gjitha problemet duhet të ngrihen nga ne të rinjtë dhe të jemi aktiv dhe të zëshëm ndaj institucioneve”, tha Karolina Maksimovska, studente. Rezultatet e hulumtimit tregojnë se rreth një e treta e të rinjve ishin të përfshirë në mënyrë aktive në aktivitetet lokale dhe arsyeja e mosaktivitetit të tyre është mosbesimi se ata mund të ndikojnë në vendimet e marra nga pushteti lokal.

Hulumtimi është realizuar në nëntor dhe dhjetor të vitit 2022 në një mostër prej 300 të anketuarve nga komuna e Jegunocës dhe duhet t’i tregojë pushtetit lokal se cilat janë qëndrimet e qytetarëve për punën e tyre.

Realizimi i këtij trajnimi është mundësuar nga projekti ” Mbështetje për reformat zgjedhore në Maqedoninë e Veriut” i Qeverisë së Zvicrës i cili realizohet nga Fondacioni ndërkombëtar për sistemet zgjedhore (IFES), kurse grantet administrohen nga Qendra maqedonase për bashkëpunim ndërkombëtar (QMBN).

received_1317688215691556_mcms

Продолжи со читање

  • Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij

    Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij nëpër 20 qytete në gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor: Kosovë, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi, nga shtatori deri në nëntor të vitit 2025. Ndalesa e parë është në Prizren, Kosovë, më 8 shtator, e ndjekur nga Mitrovica më 9 […]
    The post Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij first appeared on Metamorphosis.

  • RAPORT I BIRC: PERSPEKTIVA E REFORMAVE TË QËNDRUESHME NË KUADËR TË KLASTERIT 3 DHE KLASTERIT 1

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Në këtë kuadër, tashmë nga ekspertët është vënë në dukje se harmonizimi i konceptit evropian, gjegjësisht ligjeve europiane në sistemin arsimor në Maqedoninë e Veriut mbetet një imperative jetik për të krijuar dinamika tjera në arsimin e lartë në drejtim të përmirësimit të cilësisë.
    Klasteri 3 që do të hapet me BE-në e vendos fokusin në konkurrencën dhe rritjen gjithëpërfshirëse. Pikërisht, në sinkron me këtë klaster, shtetet anëtare duhet të kenë kornizën ligjore, administrative dhe financiare  si dhe kapacitetet e nevojshme zbatuese për të siguruar menaxhimin e shëndoshë financiar të programeve të arsimit, trajnimit dhe komunitetit rinor. Për të siguruar përfshirje të plotë dhe të suksesshme në programet kornizë, vendet anëtare duhet të sigurojnë kapacitetet e nevojshme zbatuese në fushën e kërkimit dhe zhvillimit teknologjik, pa anashkaluar stafin adekuat.
    Në këtë kuadër, reformat në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor nuk janë vetëm një përparësi sektoriale, por një domosdoshmëri strategjike që ndërlidhet drejtpërdrejt me cilësinë e kapitalit njerëzor dhe aftësinë e vendit për të ndërtuar një ekonomi të qëndrueshme dhe konkurruese. Klasteri 3 përfshin kapitujt që lidhen me arsimin, kërkimin shkencor dhe kulturën (25 dhe 26), ndërsa Klasteri 1 përqendrohet në sundimin e ligjit, etikën dhe funksionimin demokratik të institucioneve. Të gjitha këto dimensione mbeten me ndikim të drejtpërdrejtë në sistemin arsimor.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU

  • RAPORT I BIRC: ARSIMI NË KRIZË, EKSPERTËT KËRKOJNË DEPOLITIZIM DHE REFORMA TË THELLA

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Pas më shumë se tridhjetë vjetësh nga fillimi i tranzicionit , Maqedonia e Veriut akoma përballet me sfida të thella që lidhen me kalimin nga reforma të bazuara kryesisht në interesat politike afatshkurtra, drejt reformave të qëndrueshme dhe profesionale, të bazuara në ekspertizë. Ky proces është veçanërisht i rëndësishëm në sektorin e arsimit të lartë, ku ndikimet e politizimit dhe mungesa e vazhdimësisë kanë minuar besueshmërinë, cilësinë dhe efikasitetin e sistemit arsimor.
    Ekspertë nga fusha e arsimit kanë vënë në dukje se një nga pengesat kryesore në rrugën drejt reformave substanciale në arsimin e lartë është mungesa e një konsensusi politik të gjerë dhe të qëndrueshëm që mund të mbrojë dhe implementojë strategji afatgjata pa ndërhyrje të politikave ditore. Përvojat rajonale, siç përmendet nga ekspertët modeli i Sllovenisë, tregon se sukseset e reformave strukturore vijnë nga politikat me vazhdimësi, përfshirja e komunitetit akademik dhe mbështetja e institucioneve shtetërore gjatë një periudhe të gjatë kohore.
    Në përputhje me këto nevoja, Maqedonia e Veriut ka bërë hapa konkretë duke themeluar më 6 nëntor 2024 Trupin Nacional Koordinues për Reforma në Arsimin e Lartë, një entitet gjithëpërfshirës që bashkon përfaqësues të institucioneve shtetërore, universiteteve, biznesit dhe shoqërisë civile, me mandatin për të rikthyer cilësinë, standardizimin dhe investimet në shkencë dhe kërkim. Ky trup synon të nisë një reformë strukturore të thellë, duke përgatitur propozime konkrete për përmirësimin e sistemit arsimor gjatë 18 muajve të ardhshëm.
    Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha. Raportet e Komisionit Evropian për vitet 2023 dhe 2024, si dhe analizat e organizatave ndërkombëtare si UNDP dhe OECD/SIGMA, evidentojnë mungesën e kapaciteteve teknike dhe njerëzore, politizimin e universiteteve dhe fragmentimin e legjislacionit, si faktorë që pengojnë konsolidimin e reformave në arsimin e lartë. Pa i tejkaluar këto barriera, vënë në pah ekspertët, Maqedonia e Veriut, do të vazhdojë të përballet me sfida në ndërtimin e institucioneve të depolitizuara, të pavarura dhe të përgjegjshme ndaj komunitetit akademik dhe shoqërisë.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU