Rrugës drejt një rikuperimi nga COVID – 19 të bazuar në të drejta

Pandemia COVID-19 zbuloi boshllëqet në respektimin e të drejtave themelore të shëndetit, arsimit, punësimit dhe mbrojtjes sociale në të gjithë shoqërinë. Raporti i të Drejtave Themelore të FRA-së 2021 përshkruan ndikimin e gjerë të pandemisë në të drejtat dhe sugjeron se si të adresohen më së miri pabarazitë dhe kërcënimet në rritje për kohezionin shoqëror.

“COVID-19 testoi zgjidhjen e sistemeve të mbrojtjes së të drejtave themelore në të gjithë BE-në” thotë Drejtori i FRA, Michael O’Flaherty. “Qeveritë duhet të krijojnë struktura të qëndrueshme për të trajtuar pabarazinë, racizmin dhe përjashtimin. Vetëm një qasje e bazuar në të drejtat lejon qeveritë të ndërtojnë shoqëri gjithëpërfshirëse. ”

Raporti i FRA-së për të Drejtat Themelore 2021 pasqyron zhvillimet dhe mungesat e mbrojtjes së të drejtave të njeriut në BE gjatë vitit të kaluar. Kapitulli i fokusuar në korona virusin rishikon ndikimin e pandemisë në të drejtat themelore dhe në jetën e përditshme të njerëzve, veçanërisht të grupeve e pambrojtura si njerëzit e moshuar, personat me aftësi të kufizuara, romët dhe migrantët.

Shikuar më tej, qeveritë duhet të konsultohen me organet kombëtare të të drejtave të njeriut për të vlerësuar se si veprimet e tyre për shëndetin publik ndikojnë në të drejtat themelore. Ata gjithashtu duhet të:

• forcojnë qëndrueshmërinë e shërbimeve arsimore, të kujdesit shëndetësor dhe mbështetjes sociale për të përmbushur nevojat e gjithsecilit;
• miratojnë zgjidhje dixhitale, të kapërcejë ndarjen dixhitale dhe të trajtojë dezinformimin;
• kushtojnë vëmendje grupeve me rrezik të lartë si ato që janë nën kujdes, të arrestuar ose të pastrehë;
• sigurojnë qasje të drejtë dhe të barabartë në vaksina.

Çështje të tjera kryesore në vitin 2020 përfshijnë:

• Racizmi – pandemia nxiti diskriminimin, krimin e urrejtjes dhe gjuhën e urrejtjes ndaj pakicave, veçanërisht njerëzve me prejardhje emigrante dhe romëve. Në të njëjtën kohë, lëvizja Black Lives Matter dhe plani i parë i BE-së i veprimit Antiracizëm mobilizuan përpjekjet për të trajtuar racizmin në Evropë. Vendet e BE-së duhet të shtojnë përpjekjet për të luftuar racizmin përmes planeve kombëtare të veprimit, të penalizojnë krimin e urrejtjes, të mbështesin viktimat dhe të trajtojnë profilizimin etnik diskriminues në polici.
• Migrimi – respektimi i të drejtave themelore në kufij mbetet sfidë në BE. Migrantët vdiqën në det, u përballën me dhunë dhe regime në kufijtë tokësorë dhe mbipopullim në qendrat e pritjes. Në përputhje me Paktin e propozuar të migracionit dhe azilit të BE-së, vendet e BE-së duhet të kryejnë një monitorim efektiv dhe të pavarur për të luftuar abuzimet e të drejtave në kufij. Ata gjithashtu duhet të ofrojnë lehtësi të përshtatshme në qendrat e pritjes.
• Të drejtat e fëmijëve – shumë fëmijë vuajtën gjatë pandemisë, veçanërisht ata me prejardhje të pafavorshme ekonomike ose shoqërore. Edukimi në distancë ishte i vështirë pa qasje në internet ose kompjuterë. Abuzimi i fëmijëve gjithashtu u rrit gjatë mbylljes dhe karantinës. BE-ja duhet të mbështesë iniciativat në kuadër të Garancës evropiane për fëmijë të ardhme duke targetuar sfera dhe grupe më të prekura nga pandemia. Vendet e BE-së duhet të sigurojnë që të gjithë fëmijët të kenë qasje të barabartë në arsim dhe të mbrohen nga abuzimi.

Raporti përmbledh dhe analizon zhvillimet kryesore të të drejtave të njeriut në BE në vitin 2020. Ai përmban propozime për veprim që mbulojnë Kartën e BE-së për të Drejtat Themelore dhe përdorimin e saj nga Shtetet Anëtare; barazia dhe mosdiskriminimi; racizmi dhe intoleranca e lidhur me të; Përfshirja dhe barazia e romëve; azili, kufijtë dhe migrimi; shoqëria e informacionit, privatësia dhe mbrojtja e të dhënave; të drejtat e fëmijëve; qasja në drejtësi; dhe zbatimin e Konventës së KB për të drejtat e personave me aftësi të kufizuara (CRPD).

Instituti për politikë evropiane dhe këtë vit, së bashku me bashkëpunëtorët tanë të jashtëm, përpunoi raportin për Maqedoninë e Veriut.