Publiku maqedonas kujton shembuj të përgjakshëm të asaj se ku shpien gjuha e urrejtjes, pandëshkueshmëria duhet të marrë fund

Politika e mosndëshkimit për përhapjen dhe promovimin e gjuhës së urrejtjes në hapësirën publike mund të kuptohet në një farë mënyre si justifikimi i tyre. Heshtja dhe mosndëshkimi kanë të njëjtin efekt si shprehja e pëlqimit dhe madje inkurajimi. Edhe më keq, ajo inkurajon përdorimin e gjuhës së urrejtjes, e cila çon në mënyrë të pashmangshme në krime të urrejtjes.

Publiku mund të dëshmojë se si urrejtja në rrjetet sociale dhe në hapësirën publike çon në rrezikun e shkaktimit dhe rezultimit të akteve të urrejtjes, madje edhe akteve të dhunës politike.

GJUHA E URREJTJES, NXITJA DHE THIRRJET PËR DHUNË

Për shembull, mesazhet nga udhëheqësi dhe deputeti I Levica ( E Majta), Dimitar Apasiev, të tilla si “Të gjithë do t’ju gjuajmë” dhe “Fëmijët do t’ju pështyjnë gjak” nxitën kërcënime nga mbështetësit e tij se thënia “fëmijët do t’u pështyjnë gjak ” nuk është gjuhë e urrejtjes, por se  do t’u ndodhë të gjithë disidentëve.

Ish-anëtari i Komisionit kundër diskriminimit, Toni Naunovski, më 25 janar 2021, postoi një foto në Facebook duke e treguar atë duke mbajtur një pushkë snajper në duar, duke dërguar një mesazh: “Kur të vijë koha për nën çadra, ne do të dalim me zjarr. Nga Maqedonia “. Deklarata e mëparshme “anti-diskriminuesi” u tërhoq më vonë, por shkaktoi dëme të konsiderueshme.

Në këtë rast, monitorimi i CIVILit  regjistroi disa komente me  kërcënuese  dhe urrejtëse. Ndërkaq, Jove Haxhievski komenton nën statusin: “Bërtitni kur të vijë koha”, ndërsa Zharko Stoleski komenton: “1 milion e 100 njerëz janë të mjaftueshëm … Unë filloj nga Murtino”. Mesazhet kërcënuese janë mjaft të qarta. Është një thirrje për dhunë të armatosur dhe në komente ato thirrje konfirmohen dhe detajohen.

SHEMBUJ TË PËRGJAKSHËM PËR PASOJAT NGA GJUHA E URREJTJES

Ne kemi qenë dëshmitarë në të kaluarën se hyrja e dhunshme në Kuvend më 27 Prill, e organizuar me sa duket nga instalimet e regjimit të Gruevskit, përdori gjuhë të qartë të urrejtjes si armë kryesore e propagandës dhe mobilizimit që nga dita e parë pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në dhjetor 2016, e cila shënoi fundin e sundimit të klikës autoritare të Gruevskit. I tillë ishte fjalimi i Valentina Bozhinovska, kryetare e atëhershme e Komisionit për Marrëdhënie me Komunitetet Fetare, e cila njoftoi në protestat para KSHZ-së se do të zhvillohej një “Nata e  thikave  të gjata” nëse KSHZ vendoste për kundërshtimet kundër dëshirat e VMRO-DPMNE-së.

Ish Kryeministri dhe i arratisuri aktual nga drejtësia, Nikolla Gruevski, një herë u bëri thirrje qytetarëve “të mos qëndrojnë në pantofla, por të mbrojnë vendin e tyre”, një ditë para protestave “Për një Maqedoni të Përbashkët”.

“Nata e thikave të gjata” në të vërtetë ndodhi më 27 prill 2017, kur disa qindra protestues nga shoqata “Për një Maqedoni të përbashkët” sulmuan Parlamentin e Maqedonisë për të parandaluar zgjedhjen e Talat Xhaferi sikryetar I Kuvendit. Pas dhunës që ndodhi atë natë në Parlament, 27 Prilli u quajt “E enjtja e Përgjakur”, ndërkaq,  kjo ishte dita kur u bë tentimi  për vrasje të  demokracisë!

Këta janë vetëm disa shembuj që përveç gjuhës së urrejtjes, nxisin edhe veprime urrejtjes.

PËRKUFIZIME

Gjuha e urrejtjes është një term i përdorur për të përshkruar një fjalim që ka për qëllim të degradojë, ngacmojë ose provokojë dhunë ose paragjykim ndaj individëve ose grupeve bazuar në racën, gjininë, moshën, etninë, kombësinë, fenë, orientimin seksual, identitetin gjinor, aftësinë e kufizuar, aftësia gjuhësore, pikëpamjet morale ose politike, klasa socio-ekonomike, profesioni ose pamja e jashtme (të tilla si gjatësia, pesha dhe ngjyra e flokëve), aftësia mendore dhe çdo tipar tjetër. Termi i referohet komunikimit me shkrim dhe gojor, si dhe disa forma të sjelljes në publik.

Sipas ligjit, gjuha e urrejtjes është çdo shprehje, gjest ose sjellje, tekst i shkruar ose shfaqje që është e ndaluar për shkak të mundësisë së nxitjes së dhunës ose paragjykimit ndaj ose nga një individ ose grup i mbrojtur, ose sepse degradon ose frikëson një individ të veçantë. ose grupi.

Sipas nenit 23 të Kodit Penal për nxitjen e dhunës thuhet:

(1) Një person i cili me qëllim nxit tjetrin për të kryer një krim, dënohet sikur ta kishte kryer vetë.

(2) Një person i cili me dashje nxit tjetrin për të kryer një vepër penale për të cilën, sipas ligjit, mund të shqiptohet pesë vjet burgim ose një dënim më i rëndë, dhe nuk do të bëhet asnjë përpjekje për të kryer një vepër penale, dënohet si përpjekje për vepër penale.

Ligji mund të njohë një individ apo grup të mbrojtur sipas karakteristikave të caktuara. Në disa vende, çdo viktimë e gjuhës së urrejtjes mund të kërkojë dëmshpërblim nën ligjin civil, penal ose të dy ligjet.

DETYRIMI I INSTITUCIONEVE

Institucionet jo vetëm që kanë të drejtën, por edhe detyrimin ligjor dhe moral për të sanksionuar individë dhe struktura të organizuara që përhapin gjuhë urrejtjeje dhe nxisin dhunë. Mungesa e zbatimit të funksioneve themelore të sistemit, çon në përçarje, paqëndrueshmëri, frikë, por edhe dhunë dhe incidente të përgjakshme.

CIVILi ka monitoruar prej vitesh dhe shpesh paralajmëron publikun për pasojat shkatërruese të gjuhës së urrejtjes dhe nxitjes së dhunës në komunikimin publik.

Dehran Muratov në bashkëpunim me Ekipin monitories të CIVILit