Indeksi i Hapur i Vetëqeverisjes Lokale: Komuna më e hapur është Bitola, më e mbyllura – Sopishta
“Ajo që është e rëndësishme është të sigurohet qasje e dukshme në shërbime, së bashku me kontaktet që do t’u ndihmojnë qytetarëve, në mënyrë që ata të informohen se ku të marrin ndihmë kur përdorin një shërbim. Zyrat e kontaktit për qytetarët janë gjithashtu një mjet i rëndësishëm, si dhe mjetet elektronike, informatorët, dhe mediat sociale,” theksoi Mila Josifovska Danilovska, Menaxhere e Programit në Metamorphosis.

Në Maqedoninë e Veriut, komuna më e hapur është Bitola, ndërsa më e mbyllura është Sopishta. Diferenca midis këtyre dy komunave është e konsiderueshme dhe arrin në plot 60%. Kjo nuk duhet të jetë kështu, pasi çdo komunë ka të njëjtat përgjegjësi ndaj qytetarëve të saj dhe çdo qytetar ka të drejtë të ketë qasje në informacion dhe shërbime. Këto janë rezultatet e fundit nga Indeksi i Hapur i Vetëqeverisjes Lokale për vitin 2024, të prezantuara sot në Qendrën Burimore për Qytetarët, organizuar nga Fondacioni Metamorphosis, Koalicioni Rural dhe Qendra për Inovacione Sociale Blink 42-21.
Në forumin tematik “Komuniteti i Angazhuar për Rezistencën ndaj Korrupsionit,” mbajtur në një sallë plotë, u diskutuan praktikat e mira dhe sfidat për një vetëqeverisje më transparente lokale, me qëllim rritjen e besimit të qytetarëve dhe eliminimin e korrupsionit.

Në hapjen e ngjarjes folën Aleksandar Krzalovski, Lider i Ekipit Kombëtar të Programit Civica Mobilitas dhe Drejtor i Qendrës Maqedonase për Bashkëpunim Ndërkombëtar, si dhe Bardhyl Jashari, Drejtori Ekzekutiv i Fondacionit Metamorphosis. Rezultatet e Indeksit të Hapur të Vetëqeverisjes Lokale u prezantuan nga Mila Josifovska Danilovska, Menaxhere e Programit në Fondacionin për Internet dhe Shoqëri Metamorphosis. Folën gjithashtu edhe Liljana Jonoski, Drejtorja e Koalicionit Rural, dhe Toni Konjanovski, Kryetari i Komunës së Bitolës.
“Analiza tregoi se komunat më të hapura janë Bitola me 67%, Delçeva me 66%, Demir Hisar me 64%, Velesi me 60%, dhe Valandova me 59%, ndërsa komunat më të mbyllura janë Sopishta, Studeniçani, Krivogashtani, Rosomani, dhe Shuto Orizari. Nëse krahasojmë komunën më të hapur dhe atë më të mbyllur, shohim një diferencë të madhe prej 60%. Nuk duhet të jetë kështu, pasi çdo komunë ka të njëjtat përgjegjësi ndaj qytetarëve dhe çdo qytetar ka të drejtë të ketë qasje në informacion dhe shërbime që ndikojnë në jetën e tyre,” tha Mila Josifovska Danilovska.

Hapja e komunave matet përmes katër parametrave: transparenca, ndërgjegjësimi, qasja dhe integriteti. Komunat më transparente sipas Indeksit të Hapur për vitin 2024 janë Berova, Velesi, Valandova, Delçeva, dhe Bitola, ndërsa më e mbyllura është Sopishta. Për sa i përket ndërgjegjësimit, që lidhet me cilësinë e planifikimit, programimit, monitorimit dhe vlerësimit të politikave lokale, komuna më e ndërgjegjshme është Gjevgjelia. Plot 20 komuna nuk publikojnë asnjë informacion të lidhur me fushën e “ndërgjegjësimit.”
“Ajo që është e rëndësishme është të sigurohet qasje e dukshme në shërbime, së bashku me kontaktet që do t’u ndihmojnë qytetarëve, në mënyrë që ata të informohen se ku të marrin ndihmë kur përdorin një shërbim. Zyrat e kontaktit për qytetarët janë gjithashtu një mjet i rëndësishëm, si dhe mjetet elektronike, informatorët, dhe profilet zyrtare në rrjetet sociale të komunës,” shtoi Josifovska Danilovska.
Drejtori i Metamorphosis, e cila këtë vit shënon 20 vite ekzistencë, Bardhyl Jashari, theksoi se promovimi i digjitalizimit dhe vendosja e tij në funksion të përmirësimit të cilësisë së jetës së qytetarëve është një pikë qendrore dhe fokus i të gjitha aktiviteteve të organizatës.

“Brenda këtyre 20 viteve, kemi punuar për ndërtimin e kapaciteteve të institucioneve shtetërore dhe organizatave, duke kryer shumë analiza të e-shërbimeve në vendin tonë. Nevojat e qytetarëve shpeshherë neglizhohen, prandaj duhet të bëjmë që përfitimet nga transformimi digjital të jenë të prekshme. Digjitalizimi ndihmon në reduktimin e korrupsionit, por nuk është qëllim në vetvete, por pjesë e një vizioni më të gjerë dhe mund të kontribuojë ndjeshëm,” theksoi Jashari.
Kryetari i Komunës së Bitolës, Toni Konjanovski, komuna e të cilit ishte më e hapura sipas analizës, theksoi se pavarësisht politikave të larta, ajo që prek më shumë qytetarët është vetëqeverisja lokale.
“Të jesh komuna më e hapur na motivon që të jemi edhe më të mirë. Ne do të studiojmë seriozisht analizën që keni prezantuar për të përmirësuar më tej. Kemi detyrën të bëjmë një vetëqeverisje transparente dhe të përgjegjshme. Është nder dhe krenari të punosh për vetëqeverisjen lokale, të jesh i hapur dhe i disponueshëm për qytetarët. Përmes meje dhe imazhit tim ata shohin transparencën dhe disponueshmërinë,” tha Konjanovski, duke theksuar se bashkëpunimi me organizatat qytetare është thelbësor për adresimin e nevojave të qytetarëve.

Për transformimin digjital në nivel lokal, si dhe për mjetin digjital mCommunity, folën Milan Tancevski, Drejtor i Qendrës për Inovacione Sociale Blink 42-21, si dhe Dragan Ananiev, Sekretari i Komunës së Kocanit.
Forumi kishte për qëllim të inkurajonte veprimet kundër korrupsionit, duke bashkuar përfaqësues të vetëqeverisjes lokale, organizatave qytetare, aktivistëve, ekspertëve, qytetarëve dhe mediave në një luftë të përbashkët të bazuar në gjithëpërfshirje dhe bashkëpunim.
Forumi tematik “Komuniteti i Angazhuar për Rezistencën ndaj Korrupsionit” u organizua në kuadër të projektit “Transformimi Digjital në Nivel Lokal (DIGILOK) – Komuniteti i Angazhuar për Rezistencën ndaj Korrupsionit”, i financuar nga Qeveria e Zvicrës përmes Civica Mobilitas.