Qytetarët për ndryshim #13

PRILL - QERSHOR 2022   

Pjesëmarrja qytetare është një nga termat që është shfrytëzuar gjithnjë e më shumë kohët e fundit dhe i referohet përfshirjes së qytetarëve në vendimmarrje. Nuk është e rëndësishme nëse qytetarët marrin pjesë në atë proces si individë apo si grupe apo komunitete të organizuara, është e rëndësishme që procesi të jetë i hapur për kontributin e tyre. Organizatat qytetare janë ndër përkrahësit më të fuqishëm të konceptit të pjesëmarrjes qytetare. Është në përputhje me angazhimet e tyre themelore, përfshirja e qytetarëve joaktivë në aktivitetet e autoriteteve, pavarësisht nëse kjo bëhet në nivel kombëtar apo lokal.

Disa herë kam pasur rastin të jem pjesë e një procesi të hapur për konsultime komunale me qytetarët, falë Forumeve në bashkësi të themeluara në Maqedoni nga Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim. Një qasje e tillë e organizuar i ka treguar një numri të madh të qytetarëve se ata mund të jenë aktorë të rëndësishëm në vendimmarrje në nivel lokal. I bëri të ditur se mund të kenë fuqinë për të ndikuar në zgjidhjen e problemeve të tyre, u tregoi se nëse janë aktivë dhe nëse punojnë së bashku, mund të bindin autoritetet komunale për atë për çka angazhohen. Ky koncept, pjesëmarrja qytetare, i referohet fuqisë së qytetarëve. Megjithatë, vëzhgimet janë gjithashtu një pjesë e vlefshme e pjesëmarrjes së qytetarëve, pavarësisht nëse janë të qytetarëve si individë apo të organizatave civile. Çfarë tregojnë ata? Ato tregojnë nëse gjërat po shkojnë sipas planit; nëse aktivitetet e planifikuara zgjidhin problemet apo duhet të modifikohen; a ka mënyra më efektive për të zgjidhur problemet, në shtëpi apo në një vend tjetër; nëse…

Organizatat qytetare shpesh bëjnë vëzhgime të tilla, ato i quajnë hulumtime, analiza, studime, studime krahasuese. Baza për to janë shumë të dhëna të mbledhura sistematikisht me metoda të ndryshme. Vëzhgime të tilla u dërgohen qytetarëve dhe autoriteteve për inspektim për t‘u treguar se si është situata, ku mund të përmirësohet, kush është përgjegjës për atë etj. Natyrisht, mbetet e hapur pyetja nëse autoritetet i marrin parasysh këto vëzhgime dhe nëse i përdorin ato në punën e tyre, veçanërisht në proceset e planifikimit. Është dëm i vërtetë të mos përdorësh informacion nga të cilët mund të përfitojnë të gjithë.

Në këtë numër të “Qytetarëve për ndryshim”, e tërheqim vëmendjen për disa vëzhgime të tilla. Qendra për menaxhim me njohuri i hulumtoi aftësitë digjitale të administratës shtetërore dhe publike; Organizata për banim dhe qiramarrës e ka analizuar situatën me strehimin e të rinjve, ndërsa Instituti për të drejtat e njeriut i ka hulumtuar temat aktuale – diskriminimin, bullizmin dhe gjuhën e urrejtjes mes nxënësve të shkollave të mesme dhe mësimdhënësve. Kjo është vetëm një pjesë e përmbajtjes që kemi përgatitur për ju.

Cilat janë përfitimet e pjesëmarrjes qytetare për individët, komunitetet, organizatat dhe shoqërinë? Ne të gjithë mësojmë përmes atij procesi, fitojmë më shumë njohuri, fitojmë autoritet, fuqi dhe aftësi për zgjidhjen e problemeve. Si qytetarë, ne komunikojmë, zhvillojmë marrëdhënie dhe aftësi për të vepruar dhe ruajtur ose ndryshuar kushtet.

Pjesëmarrja qytetare është një tregues i rëndësishëm i zhvillimit demokratik të një vendi, nëse do ta zhvillojmë dhe praktikojmë në masë të madhe varet nga ne.

Ju uroj lexim të këndshëm.