Untitled Design(1)

“Në Dibër dhe rajonin e Dibrës, në vend të temave thelbësore për integrimet evropiane, mediat raportojnë sipërfaqësisht dhe në mënyrë protokolare”

ОдЦентар за одржлив развој на заедницата Дебар

“Në Dibër dhe rajonin e Dibrës, në vend të temave thelbësore për integrimet evropiane, mediat raportojnë sipërfaqësisht dhe në mënyrë protokolare”

Në Dibër dhe rajonin e Dibrës nuk flitet shumë për proceset individuale dhe përfitimet e integrimit evropian, përveç raporteve protokollare të reduktuara në politikë ditore me shumë pak ekspertë si bashkëbisedues. Raportohet për takime ndërmjet përfaqësuesve tanë dhe BE-së apo përfaqësuesve të vendeve europiane dhe vlerat themelore mbi të cilat mbështetet Bashkimi Europian, mungojnë thuajse krejtësisht si në skenën politike ashtu edhe atë mediatike. Megjithatë, qytetarët shprehin interesim të madh sidomos për temat nga ekonomia, sundimi i ligjit, çështjet sociale, punësimi dhe të tjera që kanë të bëjnë me cilësinë më të mirë të jetës së tyre.

Fatkeqësisht, edhe kur mediat flasin për tema të tilla, ata janë sipërfaqësore, dhe jo interesante nga aspekti gjuhësor dhe terminologjik, gjë që i shqetëson qytetarët. Një pjesë e mirë e tyre as nuk i kuptojnë, kështu që i largon nga temat e integrimit evropian. Në vend të narrativave të pakuptueshme në raportimin mediatik mbi proceset integruese evropiane, duke përfshirë edhe këta kapituj, qasja kërkimore-analitike ende mungon ose është shumë pak e përfaqësuar, kështu, pavarësisht interesimit në rritje, praktika e vjetër e rrënjosur e mungesës së proaktivitetit vazhdon.

Kryetari i bashkësisë së njësive të vetëqeverisjes lokale, Orce Gjorgjievski, konsideron se në nivel lokal nuk diskutohen çështjet thelbësore dhe ata nuk shpalosen në media.

“Mendoj se ajo temë nuk flitet shumë shpesh, ajo temë duhet të hapet më shpesh. Duhen bërë edhe paralele, për mendimin tim. Cila është situata në disa vende të zhvilluara që janë anëtare të Bashkimit Evropian dhe çfarë duhet të bëjmë për të përparuar në mënyrë që bashkëqytetarët tanë ta shohin dhe të marrin parasysh se çfarë duhet të synojmë së bashku për periudhën e ardhshme. Procesi i integrimit evropian nuk është vetëm një proces në të cilin duhet të marrë pjesë vetëm qeveria, ose duhet të marrin pjesë komunat, por duhet të marrim pjesë të gjithë si qytetarë të shtetit. Kështu që mendoj se duhet më shumë fokus në periudhën e ardhshme në atë çështje” – Orce Gjorgjievski, kryetar i NJVLM.

Nga Instituti i Politikave Evropiane, një nga organizatat e pakta joqeveritare të mbetura që ndjek në mënyrë kritike dhe informative procesin e integrimit evropian, thonë se raportet e mediave kushtuar integrimit evropian janë të fokusuara kryesisht në procesin formal, në procedura, në takime të rëndësishme të BE-së dhe raporte, dhe ka pak interes për politikat sektoriale të sindikatës. Ngjashëm si EPI dhe nga instituti për demokraci “societas civilis” vlerësojnë se para zgjedhjeve dhe gjatë fushatës ka pasur shumë lajme për “propozimin francez”, për marrëveshjen me Bullgarinë dhe për ndryshimet kushtetuese, por tema e integrimeve evropiane pas zgjedhjeve u zhduk nga mediat dhe disi ajo u zbeh në publik.

Një pjesë e  ekspertëve porosisin që mediat ta përforrcojnë qasjen profesionale dhe analitike të thelluar ndaj integrimit evropian dhe në këtë drejtim duhet të forcohen kapacitetet e redaksive me gazetarë të specializuar të zonës, të cilët do të shkojnë përtej deklaratave publike.

Qëndrimi i njërit prej tyre, Sefer Tahirit, është se nevojiten qasje mediatike analitike, si dhe debate televizive dhe podkaste, ndër të tjera, që kanë të bëjnë me zhvillimin e ekonomisë me theks të veçantë në tërheqjen e investimeve të huaja dhe papunësinë. Ai beson se në fokus të medias duhet të jetë ndikimi i bllokimit të integrimit në dimensionin demografik, ose më saktë migrimi i qytetarëve jashtë vendit, veçanërisht në “ikjen e trurit”, kryesisht në fushën e IT dhe mjekësisë.

Mediat kur raportojnë për BE-në, pavarësisht nëse janë të prirur për euro-entuziazëm apo euroskepticizëm, duhet t’i trajtojnë temat në mënyrë të plotë dhe në atë mënyrë që të prezantojnë përfitimet që do të kenë qytetarët nga integrimi, sepse qytetarët janë pothuajse plotësisht të pavetëdijshëm për kapitujt. Për shembull, pak qytetarë e dinë se çfarë mbulojnë kapitujt 2 dhe 19, përndryshe me rëndësi të madhe për politikën sociale, punësimin dhe lëvizjen e lirë të punëtorëve, vendimtare për ekzistencën e çdo qytetari. Në raportin e Komisionit Evropian për progresin e vendit për vitin 2024, thuhet se nuk është bërë progres në harmonizimin e legjislacionit kombëtar me të drejtën e BE-së për qasje në tregun e punës të BE-së. Ka përparim të moderuar në kapitullin 19 për lëvizjen e lirë të punëtorëve.

Shuip Marku

Ky botim është pjesë e projektit Pjesëmarrja e mediave nga Njësia e Vetëqeverisjes Lokale – Dibër në negociatat për anëtarësimin e Republikës së Maqedonisë së Veriut në BE, i cili financohet nga programi i granteve të projektit “Së bashku për gazetari më të mirë lokale” financuar nga BE-ja dhe zbatuar nga Qendra për Zhvillimin e Mediave të Bashkësive – MEDIUM. Përmbajtja e këtij botimi është përgjegjësi e vet Qendrës për Zhvillim të Qëndrueshëm të Komunitetit Dibër dhe në asnjë mënyrë nuk mund të konsiderohet se pasqyron pikëpamjet e Bashkimit Evropian.

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij

    Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij nëpër 20 qytete në gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor: Kosovë, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi, nga shtatori deri në nëntor të vitit 2025. Ndalesa e parë është në Prizren, Kosovë, më 8 shtator, e ndjekur nga Mitrovica më 9 […]
    The post Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij first appeared on Metamorphosis.

  • RAPORT I BIRC: PERSPEKTIVA E REFORMAVE TË QËNDRUESHME NË KUADËR TË KLASTERIT 3 DHE KLASTERIT 1

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Në këtë kuadër, tashmë nga ekspertët është vënë në dukje se harmonizimi i konceptit evropian, gjegjësisht ligjeve europiane në sistemin arsimor në Maqedoninë e Veriut mbetet një imperative jetik për të krijuar dinamika tjera në arsimin e lartë në drejtim të përmirësimit të cilësisë.
    Klasteri 3 që do të hapet me BE-në e vendos fokusin në konkurrencën dhe rritjen gjithëpërfshirëse. Pikërisht, në sinkron me këtë klaster, shtetet anëtare duhet të kenë kornizën ligjore, administrative dhe financiare  si dhe kapacitetet e nevojshme zbatuese për të siguruar menaxhimin e shëndoshë financiar të programeve të arsimit, trajnimit dhe komunitetit rinor. Për të siguruar përfshirje të plotë dhe të suksesshme në programet kornizë, vendet anëtare duhet të sigurojnë kapacitetet e nevojshme zbatuese në fushën e kërkimit dhe zhvillimit teknologjik, pa anashkaluar stafin adekuat.
    Në këtë kuadër, reformat në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor nuk janë vetëm një përparësi sektoriale, por një domosdoshmëri strategjike që ndërlidhet drejtpërdrejt me cilësinë e kapitalit njerëzor dhe aftësinë e vendit për të ndërtuar një ekonomi të qëndrueshme dhe konkurruese. Klasteri 3 përfshin kapitujt që lidhen me arsimin, kërkimin shkencor dhe kulturën (25 dhe 26), ndërsa Klasteri 1 përqendrohet në sundimin e ligjit, etikën dhe funksionimin demokratik të institucioneve. Të gjitha këto dimensione mbeten me ndikim të drejtpërdrejtë në sistemin arsimor.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU

  • RAPORT I BIRC: ARSIMI NË KRIZË, EKSPERTËT KËRKOJNË DEPOLITIZIM DHE REFORMA TË THELLA

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Pas më shumë se tridhjetë vjetësh nga fillimi i tranzicionit , Maqedonia e Veriut akoma përballet me sfida të thella që lidhen me kalimin nga reforma të bazuara kryesisht në interesat politike afatshkurtra, drejt reformave të qëndrueshme dhe profesionale, të bazuara në ekspertizë. Ky proces është veçanërisht i rëndësishëm në sektorin e arsimit të lartë, ku ndikimet e politizimit dhe mungesa e vazhdimësisë kanë minuar besueshmërinë, cilësinë dhe efikasitetin e sistemit arsimor.
    Ekspertë nga fusha e arsimit kanë vënë në dukje se një nga pengesat kryesore në rrugën drejt reformave substanciale në arsimin e lartë është mungesa e një konsensusi politik të gjerë dhe të qëndrueshëm që mund të mbrojë dhe implementojë strategji afatgjata pa ndërhyrje të politikave ditore. Përvojat rajonale, siç përmendet nga ekspertët modeli i Sllovenisë, tregon se sukseset e reformave strukturore vijnë nga politikat me vazhdimësi, përfshirja e komunitetit akademik dhe mbështetja e institucioneve shtetërore gjatë një periudhe të gjatë kohore.
    Në përputhje me këto nevoja, Maqedonia e Veriut ka bërë hapa konkretë duke themeluar më 6 nëntor 2024 Trupin Nacional Koordinues për Reforma në Arsimin e Lartë, një entitet gjithëpërfshirës që bashkon përfaqësues të institucioneve shtetërore, universiteteve, biznesit dhe shoqërisë civile, me mandatin për të rikthyer cilësinë, standardizimin dhe investimet në shkencë dhe kërkim. Ky trup synon të nisë një reformë strukturore të thellë, duke përgatitur propozime konkrete për përmirësimin e sistemit arsimor gjatë 18 muajve të ardhshëm.
    Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha. Raportet e Komisionit Evropian për vitet 2023 dhe 2024, si dhe analizat e organizatave ndërkombëtare si UNDP dhe OECD/SIGMA, evidentojnë mungesën e kapaciteteve teknike dhe njerëzore, politizimin e universiteteve dhe fragmentimin e legjislacionit, si faktorë që pengojnë konsolidimin e reformave në arsimin e lartë. Pa i tejkaluar këto barriera, vënë në pah ekspertët, Maqedonia e Veriut, do të vazhdojë të përballet me sfida në ndërtimin e institucioneve të depolitizuara, të pavarura dhe të përgjegjshme ndaj komunitetit akademik dhe shoqërisë.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU