Harmonizim urgjent i kornizës rregullative në Ballkan me Ligjin për Shërbime Digjitale, qenësor për luftën kundër dezinformatave

Mungesa e mekanizmave ligjorë dhe institucionalë për mbrojtjen e hapësirës digjitale në Ballkan e bën rajonin të prekshëm ndaj manipulimeve, dezinformatave dhe ndikimeve të huaja. E përderisa Bashkimi Evropian me Ligjin për Shërbime Digjitale (DSA) vendos rregulla të qarta për transparencë dhe llogaridhënie më të madhe të platformave online, vendet e rajonit ende nuk kanë një kornizë të tillë rregullative, transmeton Portalb.mk.

Lufta kolektive kundër dezinformatave nuk ka të bëjë vetëm me korrigjimin e të pavërtetave. Ajo fokusohet në ruajtjen e shoqërive tona demokratike në të cilat qytetarët marrin vendime dhe debatojnë duke u bazuar në argumente. Lufta fokusohet në përforcimin e edukimit mediatik në të gjitha nivelet, me çka shoqëritë bëhen më rezistente ndaj ndikimeve dhe ndërhyrjeve të jashtme. Sot verifikimi i fakteve është nën sulm, e bashkë me këtë edhe demokracia. Kjo u theksua sot në konferencën me titull “Bashkë për të vërtetën: Qasje gjithëpërfshirëse e gjithë shoqërisë për mbrojtjen e demokracisë”, e cila po mbahet në Shkup nën organizimin e Fondacionit Metamorfozis, ndërsa me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Verifikimit të Fakteve, 2 Prill.

Konferencën e hapi Ben Nupnau, zëvendës ambasador i Delegacionit të Bashkimit Evropian në Maqedoninë e Veriut, pastaj foli Stefan Mundges, Koordinator i Rrjetit Evropian për Standardet e Verifikimit të Fakteve (EFCSN), si dhe drejtori i Fondacionit Metamorfozis, Bardhyl Jashari.

“Metamorfozis është një shembull në Maqedoni dhe më gjerë për luftën kundër dezinformatave. Ju me punën tuaj luftoni kundër cenimit të vlerave demokratike. Në BE kemi mekanizma për t’i luftuar dezinformatat me Ligjin për Shërbime Digjitale dhe Ligjin për Lirinë e Medias. Platformat online që i kemi janë transparente dhe përmes tyre përhapet gazetaria e pavarur. Ne jemi me ju kur bëhet fjalë për një mbrojtje më të madhe të gazetarëve dhe verifikuesve të fakteve. Kjo konferencë është një mundësi për t’i shkëmbyer praktikat dhe për t’i përforcuar përpjekjet tona për ruajtjen e demokracisë dhe të mediave të pavarura”, tha Nupnau, zëvendës ambasador i Delegacionit të Bashkimit Evropian në vendin tonë.

Stefan Mundges, Koordinatori i Rrjetit Evropian për Standardet e Verifikimit të Fakteve (EFCSN) theksoi se përforcimi i demokracisë dhe vazhdimi i luftës kundër përhapjes së dezinformatave është detyrë e të gjithëve.

“T’ju gënjejnë dhe t’ju manipulojnë, do të thotë të mos jeni të lirë. Po takohemi këtu në një kohë krize. Verifikimi i fakteve është nën sulm, e me këtë edhe demokracia. Këto sulme vijnë nga Lindja, por po fillojnë të vijnë edhe nga Perëndimi. Presioni politik nga SHBA po bën që kompanitë e mëdha amerikane të teknologjisë të tërhiqen nga lufta kundër dezinformatave. Programi i “Meta”-s nuk është i përkryer, por është programi më i mirë për verifikimin e fakteve në një rrjet të madh social. Ai nuk e heq përmbajtjen, por e verifikon vërtetësinë. Rreth 95% e përdoruesve që i shohin këto etiketime nuk klikojnë në postim, sepse nuk duan të shohin përmbajtje të rrejshme. Nëse “Meta” i jep fund verifikimit të fakteve Evropa do të jetë më e cenueshme, ndërsa do të ketë edhe zvogëlim të të ardhurave të verifikuesve të fakteve. “Меta“ nuk është e vetmja që po tërhiqet, por edhe “TikTok”-u, “Microsoft”-i, “Google”, thekson Mundges.

Ai shtoi se verifikuesit e fakteve janë nën sulm në Ballkanin Perëndimor dhe se ndaj tyre ka bastisje dhe hetime të pabaza dhe se situata nuk është e mirë. Mundges e theksoi kontrollin policor në zyrat e organizatës së shoqërisë civile CRTA nga Serbia, e cila është gjithashtu anëtare e EFCSN-së.

“Çfarë mund të ndryshojmë? Verifikuesit e fakteve nuk do të zhduken, ne kemi një projekt të madh me të cilin do të punojmë për ta përforcuar rrjetin tonë pan-evropian për të gjithë aktorët relevant, sepse puna e verifikuesve të fakteve është me vlerë dhe do vazhdojë të funksionojë pavarësisht nga ndikimi politik”, shtoi Mundges.

Drejtori Ekzekutiv i Fondacionit Metamorfozis, Bardhyl Jashari, foli për nevojën e harmonizimit urgjent të kornizës rregullative të vendeve të Ballkanit me parimet e Ligjit për Shërbime Digjitale.

“Vendet e Ballkanit Perëndimor ende nuk kanë mekanizma mbojtëse institucionale për mbrojtjen e të drejtave të njerëzve në internet. Për dallim nga BE-ja ne nuk përfitojmë nga mbrojtja që e ofron Ligji për Shërbime Digjitale, edhe pse të gjithë ne jetojmë në të njëjtën hapësirë ​​digjitale. Kjo krijon një hendek të rrezikshëm në sigurinë dhe integritetin e internetit në Evropë. Prandaj kërkojmë harmonizim urgjent të kornizës rregullative të vendeve të Ballkanit me parimet e Ligjit për Shërbime Digjitale dhe krijimin e një kornize rajonale të fuqishme për integritetin e informacionit”, tha Jashari.

Ai theksoi se qytetarët nga Ballkani Perëndimor janë më të ekspozuar ndaj përmbajtjeve të dëmshme dhe të paligjshme në internet dhe se dezinformatat janë kudo – ato depërtojnë në diskursin politik, e minojnë besimin dhe e shtrembërojnë realitetin.

“Ndërkohë platformat e mediave sociale, e sidomos të ashtuquajturat platforma të mëdha online, vazhdojnë të përfitojnë nga algoritmet dhe i amplifikojnë mosmarrëveshjet dhe dezinformatat, edhe pse në masë të madhe janë të papërgjegjshme në rajonin tonë”, shtoi Jashari.

Përmes një video adresimi në këtë Konferencë mori pjesë edhe Soren Liborius, këshilltar kryesor në Shërbimin Evropian të Veprimit të Jashtëm (EEAS).

“Dezinformatat janë një problem qenësor me të cilin ne duhet të vazhdojmë të përballemi. Në vitin 2015, krerët e shteteve anëtare të BE-së dhe qeverive ranë dakord se duhej bërë diçka për të luftuar dezinformatat nga Rusia. Pastaj vijoi fillimi i luftës në Dombas, si dhe ndodhën të gjitha aktivitetet që çuan deri në agresionin e sotëm dhe për këtë arsye u vendos se duhej të themelohet një ekip për luftë kundër përpjekjeve aktuale të Rusisë për përhapjen e dezinformatave. ЕЕАС ka një platformë publike në të cilën ne i komunikojmë gjetjet tona për publikun, tendencat e pranishme, si dhe si janë të lidhura ato me zhvillimet politike. Ne kemi përgatitur edhe një metodologji tonën. Në platformën euvsdisinfo.eu kemi një bazë të të dhënave në të cilën ka qasje publiku, ka edhe shembuj se si pala ruse bën përhapjen e dezinformatave”, tha Liborius.

Raporti i EEAS mbi kërcënimet nga manipulimet e huaja dhe ndërhyrjet në informim u prezantua nga analistja e të dhënave Chiara Pacenti, e cila foli për FIMI dhe kërcënimin në nivel global. Ajo theksoi se Ukraina është objektivi kryesor kur bëhet fjalë për sulmet ruse FIMI, të cilat kanë për qëllim t’i dobësojnë lidhjet perëndimore, NATO-n, BE-në, G7-ën.

Konferenca e sotme ndërkombëtare gjithëditore fokusohet te kërcënimet nga dezinformatat, manipulimet dhe ndërhyrjet e huaja (FIMI), integriteti zgjedhor, verifikimi i fakteve dhe bashkëpunimi ndërsektorial. Në Tiranë në mbrëmje do të mbahet forumi “Demokracia është e rëndësishme – faktet janë të rëndësishme” e organizuar nga qendra “Faktoje”. Forumi do ta theksojë peizazhin e verifikimit të fakteve në Shqipëri, bashkëpunimin rajonal dhe do të nderojë ekselencën gazetareske me çmimin Fatos Baxhaku.

This post was originally published on this site