ЕПИ

Diskutim: Ndërmjetësimi është më shumë se gjykata dhe avokatë, është një kulturë që po zhvillohet me shpejtësi në vend.

ОдИнститут за европска политика

Ndërmjetësimi është shumë më tepër se gjykatat dhe avokatët, është një kulturë. Publiku duhet ta pranojë, sepse është e rëndësishme që ndërmjetësimi të shtrihet përtej pjesës ligjore.

Ky ishte një nga konkluzionet kryesore të ngjarjes promovuese “Përmirësimi i cilësisë së ndërmjetësimit” organizuar nga EPI në kuadër të projektit “Ndërmjetësoni, mos dyshoni!”.

Manifestimin e hapën drejtoresha e EPI-t, Simonida Kacarska, zëvendësambasadori i Mbretërisë së Holandës Robert Decker, zëvendësministri i Drejtësisë Agim Nuhiu, drejtoresha e Akademisë për gjyqtarë dhe prokurorë Natasha Gaber Damjanovska dhe kryetarja e Odës të ndërmjetësuesëve Gordana Bogeska. Ata prezantuan dhe mirëpritën zhvillimin aktual të ndërmjetësimit në vend, duke vendosur sfidat e ardhshme.

Për sfidat kryesore në zbatimin e Ligjit të ri për ndërmjetësim foli Radica Lazarevska Gerovska nga Ministria e Drejtësisë, ndërsa Jan van Zwitten, kryetar i Federatës holandeze të ndërmjetësuesve dhe Hea van Kloppenberg dhe Marion Kuipers, ekspertë të ndërmjetësimit.

Në takim u theksua se ndërmjetësimi inkurajon dy palët kundërshtare që të ulen në të njëjtën tryezë së bashku me palën e paanshme dhe të arrijnë një kompromis nga i cili të gjithë do të dalin fitues.

Ndërmjetësimi si mënyrë për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve mund të ndihmojë në uljen e mëtejshme të numrit të çështjeve gjyqësore, gjë që ul kostot për qytetarët dhe shtetin, por në të njëjtën kohë të gjithë kanë akses më të mirë në drejtësi.

Projektet e EPI dhe të Ambasadës Holandeze u theksuan si pozitive për nxitjen e ndërmjetësimit në vend, të cilat gjatë pesë dhe gjashtë viteve të fundit, e shndërruan ndërmjetësimin nga një koncept në letër dhe dhjetë raste, në mijëra raste të nisura dhe të zgjidhura me ndërmjetësim.

Kjo ngjarje promovuese e ndërmjetësimit shërbeu si hapje e trajnimit të dytë për trajnerët aktualë dhe të ardhshëm të ndërmjetësimit. Trajnimi mbahet në bashkëpunim me Federatën Hollandeze të Ndërmjetësuesve, nga ekspertë holandezë për tema dhe aftësi specifike që lidhen me ndërmjetësimin. Në pesë ditët, trajnerët aktualë dhe të ardhshëm maqedonas të ndërmjetësimit do të njihen me metodat dhe aftësitë moderne në terren.

Ngjarja u organizua në kuadër të projektit “Ndërmjetësoni, mos dyshoni!” të cilin Instituti për Politika Evropiane (EPI) – Shkup e realizon në bashkëpunim me Akademinë për gjyqtarë dhe prokurorë “Pavel Shatev”, Odën e ndërmjetësuesve të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Federata Hollandeze e ndërmjetësuesëve. Projekti financohet nga Mbretëria e Holandës.

Продолжи со читање

  • Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij

    Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij nëpër 20 qytete në gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor: Kosovë, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi, nga shtatori deri në nëntor të vitit 2025. Ndalesa e parë është në Prizren, Kosovë, më 8 shtator, e ndjekur nga Mitrovica më 9 […]
    The post Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij first appeared on Metamorphosis.

  • RAPORT I BIRC: PERSPEKTIVA E REFORMAVE TË QËNDRUESHME NË KUADËR TË KLASTERIT 3 DHE KLASTERIT 1

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Në këtë kuadër, tashmë nga ekspertët është vënë në dukje se harmonizimi i konceptit evropian, gjegjësisht ligjeve europiane në sistemin arsimor në Maqedoninë e Veriut mbetet një imperative jetik për të krijuar dinamika tjera në arsimin e lartë në drejtim të përmirësimit të cilësisë.
    Klasteri 3 që do të hapet me BE-në e vendos fokusin në konkurrencën dhe rritjen gjithëpërfshirëse. Pikërisht, në sinkron me këtë klaster, shtetet anëtare duhet të kenë kornizën ligjore, administrative dhe financiare  si dhe kapacitetet e nevojshme zbatuese për të siguruar menaxhimin e shëndoshë financiar të programeve të arsimit, trajnimit dhe komunitetit rinor. Për të siguruar përfshirje të plotë dhe të suksesshme në programet kornizë, vendet anëtare duhet të sigurojnë kapacitetet e nevojshme zbatuese në fushën e kërkimit dhe zhvillimit teknologjik, pa anashkaluar stafin adekuat.
    Në këtë kuadër, reformat në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor nuk janë vetëm një përparësi sektoriale, por një domosdoshmëri strategjike që ndërlidhet drejtpërdrejt me cilësinë e kapitalit njerëzor dhe aftësinë e vendit për të ndërtuar një ekonomi të qëndrueshme dhe konkurruese. Klasteri 3 përfshin kapitujt që lidhen me arsimin, kërkimin shkencor dhe kulturën (25 dhe 26), ndërsa Klasteri 1 përqendrohet në sundimin e ligjit, etikën dhe funksionimin demokratik të institucioneve. Të gjitha këto dimensione mbeten me ndikim të drejtpërdrejtë në sistemin arsimor.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU

  • RAPORT I BIRC: ARSIMI NË KRIZË, EKSPERTËT KËRKOJNË DEPOLITIZIM DHE REFORMA TË THELLA

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Pas më shumë se tridhjetë vjetësh nga fillimi i tranzicionit , Maqedonia e Veriut akoma përballet me sfida të thella që lidhen me kalimin nga reforma të bazuara kryesisht në interesat politike afatshkurtra, drejt reformave të qëndrueshme dhe profesionale, të bazuara në ekspertizë. Ky proces është veçanërisht i rëndësishëm në sektorin e arsimit të lartë, ku ndikimet e politizimit dhe mungesa e vazhdimësisë kanë minuar besueshmërinë, cilësinë dhe efikasitetin e sistemit arsimor.
    Ekspertë nga fusha e arsimit kanë vënë në dukje se një nga pengesat kryesore në rrugën drejt reformave substanciale në arsimin e lartë është mungesa e një konsensusi politik të gjerë dhe të qëndrueshëm që mund të mbrojë dhe implementojë strategji afatgjata pa ndërhyrje të politikave ditore. Përvojat rajonale, siç përmendet nga ekspertët modeli i Sllovenisë, tregon se sukseset e reformave strukturore vijnë nga politikat me vazhdimësi, përfshirja e komunitetit akademik dhe mbështetja e institucioneve shtetërore gjatë një periudhe të gjatë kohore.
    Në përputhje me këto nevoja, Maqedonia e Veriut ka bërë hapa konkretë duke themeluar më 6 nëntor 2024 Trupin Nacional Koordinues për Reforma në Arsimin e Lartë, një entitet gjithëpërfshirës që bashkon përfaqësues të institucioneve shtetërore, universiteteve, biznesit dhe shoqërisë civile, me mandatin për të rikthyer cilësinë, standardizimin dhe investimet në shkencë dhe kërkim. Ky trup synon të nisë një reformë strukturore të thellë, duke përgatitur propozime konkrete për përmirësimin e sistemit arsimor gjatë 18 muajve të ardhshëm.
    Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha. Raportet e Komisionit Evropian për vitet 2023 dhe 2024, si dhe analizat e organizatave ndërkombëtare si UNDP dhe OECD/SIGMA, evidentojnë mungesën e kapaciteteve teknike dhe njerëzore, politizimin e universiteteve dhe fragmentimin e legjislacionit, si faktorë që pengojnë konsolidimin e reformave në arsimin e lartë. Pa i tejkaluar këto barriera, vënë në pah ekspertët, Maqedonia e Veriut, do të vazhdojë të përballet me sfida në ndërtimin e institucioneve të depolitizuara, të pavarura dhe të përgjegjshme ndaj komunitetit akademik dhe shoqërisë.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU