Screenshot 18

Analiza e cilësisë dhe barazimit të vendimeve gjyqësore në fushën civile-juridike

ОдИнститут за европска политика

Analiza e cilësisë dhe barazimit të vendimeve gjyqësore në fushën e së drejtës civile të përgatitur nga Dushko Georgievski, përfshin 88 vendime të anonimizuara nga katër zonat e apelit të miratuara në periudhën nga viti 2017 deri në vitin 2020 (me përjashtim të njërës, e cila u miratua në fillim të vitit 2021). Secili nga vendimet u analizua veçmas, bazuar në kriteret e përcaktuara në metodologjinë e zhvilluar posaçërisht për analizën e cilësisë dhe barazimit të vendimeve gjyqësore.

Disa nga vendimet u analizuan vetëm në aspektin e cilësisë së tyre, disa vendime u analizuan vetëm në aspektin e barazisë së tyre me praktikën vendase, si dhe praktikën gjyqësore të GJEDNJ -së, ndërsa disa nga vendimet u analizuan sipas të dyja kritereve.

Qëllimi kryesor i analizës është përmes treguesve kuantitativ të bëhet vlerësim cilësor i vendimeve të miratuara marra në periudhën e caktuar në nivelin e katër rajoneve të apelit dhe në nivel kombëtar dhe përmes një analize të tillë të përcaktohet nëse sipas këtij kriteri ka ndonjë dobësi që janë karakteristike për rajon të caktuar të apelit. Ndërsa, në pjesën e barazimit të vendimeve gjyqësore të konstatohet nëse i kushtohet vëmendje ekuilibrit midis barazisë së njerëzve para ligjit dhe sigurisë juridike, nga njëra anë dhe mungesës së ashpërsisë, zhvillimit dhe pavarësisë gjyqësore, nga ana tjetër.

Gjetjet krysore:

  • Nga analiza kvantitative dhe marrja e rezultateve për Indeksin e cilësisë- IC, mund të konkludohet një përfundim i përgjithshëm se sipas këtij kriteri, indeksi i cilësisë – IC është relativisht i madh. Kjo tregon faktin se në këtë kuptim shumica e vendimeve të marra tashmë, pra personeli i gjykatës ka një cilësi solide. Kjo konfirmon se shumica e kritereve janë plotësuar siç duhet gjatë marrjes së një vendimi gjyqësor.
  • Pjesa e analizës së uniformitetit të vendimeve gjyqësore, tregoi se do të arrihej shumë më tepër në ngritjen e cilësisë së drejtësisë dhe besimin që gjykata duhet të meritojë në marrjen e vendimit të saj, nëse i kushtohet vëmendja e duhur marrjes së një vendimi, sipas kritereve për cilësinë dhe plotësimin e shpjegimit me praktikën gjyqësore të përshtatshme vendase ose evropiane.

Rekomandime

  • Sipas analizës, rekomandohet që në të ardhmen të rritet aktiviteti i seksioneve të praktikës gjyqësore;
  • Nevojitet një bashkëpunim më i madh në nivel të gjykatës me të gjithë gjykatësit;
  • Të vendoset bashkëpunim më i madh i këtyre seksioneve në nivelin e apelit, mes tyre, si dhe bashkëpunim të detyrueshëm të këtyre seksioneve midis secilës Gjykatë të Apelit;
  • Për çështje të caktuara ligjore, për të cilat ka dallime të dukshme, duhet të bëhen harmonizime dhe koordinim reciprok;
  • Trajnimi i vazhdueshëm i gjyqtarëve është i nevojshëm për të kontribuar për barazim më të madh;
  • Është e nevojshme të zbatohet në mënyrë të drejtë faza e shqyrtimit paraprak të padisë në lidhje me mendimet juridike të GJSRMV-së;
  • Gjykatat duhet ta tejkalojnë gjendjen e mosmarrëveshjes në lidhje me elementët e detyrueshëm të cilat duhet t’i përmbajë padia;
  • Duhet të vazhdojë trendi i identifikimit të problemeve juridike që kanë gjykatat dhe fushat në të cilat ka një qasje të ndryshme të gjykatave në lidhje me çështje të caktuara juridike;
  • Përmes takimeve të përbashkëta të Gjykatës Supreme të RMV-së me gjykatat e apelit të merren qëndrime të përbashkëta për çështje të caktuara juridike për barazim më të madh në vendimmarrje;
  • Ky trend duhet të ndiqet nga secila Gjykatë e Apelit në rajonin e saj të apelit, përkatësisht në gjykatat themelore që të përcjellin konkluzionet dhe pikëpamjet e marra dhe të kujdesen për zbatimin e tyre gjatë miratimit të përditshëm të vendimeve nga ana e tyre;
  • Për të ndjekur udhëzimet dhe qëndrimet që i marrin gjykatat e apelit në takimet e tyre, konkluzionet e këtyre takimeve duhet të jenë më transparente, gjë që do të thjeshtojë zbatimin e praktikës gjyqësore.

DOWNLOAD PDF

The post Analiza e cilësisë dhe barazimit të vendimeve gjyqësore në fushën civile-juridike appeared first on EPI.

Продолжи со читање

  • Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij

    Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij nëpër 20 qytete në gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor: Kosovë, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi, nga shtatori deri në nëntor të vitit 2025. Ndalesa e parë është në Prizren, Kosovë, më 8 shtator, e ndjekur nga Mitrovica më 9 […]
    The post Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij first appeared on Metamorphosis.

  • RAPORT I BIRC: PERSPEKTIVA E REFORMAVE TË QËNDRUESHME NË KUADËR TË KLASTERIT 3 DHE KLASTERIT 1

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Në këtë kuadër, tashmë nga ekspertët është vënë në dukje se harmonizimi i konceptit evropian, gjegjësisht ligjeve europiane në sistemin arsimor në Maqedoninë e Veriut mbetet një imperative jetik për të krijuar dinamika tjera në arsimin e lartë në drejtim të përmirësimit të cilësisë.
    Klasteri 3 që do të hapet me BE-në e vendos fokusin në konkurrencën dhe rritjen gjithëpërfshirëse. Pikërisht, në sinkron me këtë klaster, shtetet anëtare duhet të kenë kornizën ligjore, administrative dhe financiare  si dhe kapacitetet e nevojshme zbatuese për të siguruar menaxhimin e shëndoshë financiar të programeve të arsimit, trajnimit dhe komunitetit rinor. Për të siguruar përfshirje të plotë dhe të suksesshme në programet kornizë, vendet anëtare duhet të sigurojnë kapacitetet e nevojshme zbatuese në fushën e kërkimit dhe zhvillimit teknologjik, pa anashkaluar stafin adekuat.
    Në këtë kuadër, reformat në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor nuk janë vetëm një përparësi sektoriale, por një domosdoshmëri strategjike që ndërlidhet drejtpërdrejt me cilësinë e kapitalit njerëzor dhe aftësinë e vendit për të ndërtuar një ekonomi të qëndrueshme dhe konkurruese. Klasteri 3 përfshin kapitujt që lidhen me arsimin, kërkimin shkencor dhe kulturën (25 dhe 26), ndërsa Klasteri 1 përqendrohet në sundimin e ligjit, etikën dhe funksionimin demokratik të institucioneve. Të gjitha këto dimensione mbeten me ndikim të drejtpërdrejtë në sistemin arsimor.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU

  • RAPORT I BIRC: ARSIMI NË KRIZË, EKSPERTËT KËRKOJNË DEPOLITIZIM DHE REFORMA TË THELLA

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Pas më shumë se tridhjetë vjetësh nga fillimi i tranzicionit , Maqedonia e Veriut akoma përballet me sfida të thella që lidhen me kalimin nga reforma të bazuara kryesisht në interesat politike afatshkurtra, drejt reformave të qëndrueshme dhe profesionale, të bazuara në ekspertizë. Ky proces është veçanërisht i rëndësishëm në sektorin e arsimit të lartë, ku ndikimet e politizimit dhe mungesa e vazhdimësisë kanë minuar besueshmërinë, cilësinë dhe efikasitetin e sistemit arsimor.
    Ekspertë nga fusha e arsimit kanë vënë në dukje se një nga pengesat kryesore në rrugën drejt reformave substanciale në arsimin e lartë është mungesa e një konsensusi politik të gjerë dhe të qëndrueshëm që mund të mbrojë dhe implementojë strategji afatgjata pa ndërhyrje të politikave ditore. Përvojat rajonale, siç përmendet nga ekspertët modeli i Sllovenisë, tregon se sukseset e reformave strukturore vijnë nga politikat me vazhdimësi, përfshirja e komunitetit akademik dhe mbështetja e institucioneve shtetërore gjatë një periudhe të gjatë kohore.
    Në përputhje me këto nevoja, Maqedonia e Veriut ka bërë hapa konkretë duke themeluar më 6 nëntor 2024 Trupin Nacional Koordinues për Reforma në Arsimin e Lartë, një entitet gjithëpërfshirës që bashkon përfaqësues të institucioneve shtetërore, universiteteve, biznesit dhe shoqërisë civile, me mandatin për të rikthyer cilësinë, standardizimin dhe investimet në shkencë dhe kërkim. Ky trup synon të nisë një reformë strukturore të thellë, duke përgatitur propozime konkrete për përmirësimin e sistemit arsimor gjatë 18 muajve të ardhshëm.
    Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha. Raportet e Komisionit Evropian për vitet 2023 dhe 2024, si dhe analizat e organizatave ndërkombëtare si UNDP dhe OECD/SIGMA, evidentojnë mungesën e kapaciteteve teknike dhe njerëzore, politizimin e universiteteve dhe fragmentimin e legjislacionit, si faktorë që pengojnë konsolidimin e reformave në arsimin e lartë. Pa i tejkaluar këto barriera, vënë në pah ekspertët, Maqedonia e Veriut, do të vazhdojë të përballet me sfida në ndërtimin e institucioneve të depolitizuara, të pavarura dhe të përgjegjshme ndaj komunitetit akademik dhe shoqërisë.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU