Pakomak 5

Mundësi të reja bashkëpunimi në menaxhimin e mbetjeve

Kompania “Pakomak”, e cila prej 15 vitesh merret me seleksionimin dhe përpunimin e mbetjeve të paketimit, pati takim me përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile të mbështetura nga Civika mobilitas për të forcuar bashkëpunimin dhe për të përmirësuar sistemin e përzgjedhjes së mbetjeve. Takimi u mbajt më 24 prill 2025 në ambientet e Qendrës Maqedonase për Bashkëpunim Ndërkombëtar (MCMS).

Përfaqësuesi i “Pakomak“, Iko Bërdaroski i prezantoi aktivitetet aktuale, duke theksuar investimet në infrastrukturë dhe edukimin e qytetarëve për rëndësinë e riciklimit. Një nga projektet kryesore të kompanisë është ngritja e një sistemi inteligjent të menaxhimit të mbetjeve të paketimit, në bashkëpunim me Ambasadën Zvicerane. Projekti zgjat 38 muaj dhe përfshin instalimin e 70 makinave shitëse të kthimit të paketimit, si dhe zhvillimin e softuerit dhe sensorëve për të monitoruar sa janë mbushur kontejnerët.

“Pakomak bashkëpunon me 68 komuna në vend, që është rreth 80% e mbulimit në nivel kombëtar. Aktualisht, të 1700 kontejnerët që kanë sensorë të integruar, që sinjalizojnë se sa janë të mbushura, gjë që mundëson optimizimin e rrugëve të grumbullimit të mbetjeve dhe uljen e kostos”, theksoi Bërdaroski, duke shtuar se Maqedonia është vendi i parë në Evropë me mbulim prej 100% me një sistem inteligjent të tillë. Ai shtoi se në tre deri në katër vitet e ardhshme janë planifikuar të instalohen edhe 80 makina shitëse shtesë. “Kur numri i makinave shitëse të arrijë në 200, sistemi do të kalojë nga modeli aktual “pika jeshile” në një depozitë në para, një model që tashmë funksionon me sukses në shumë vende të Evropës Perëndimore,” tha Bërdaroski.

Krahas investimeve në infrastrukturë, “Pakomak“ kryen edhe një sërë aktivitetesh për edukimin dhe ndërgjegjësimin e publikut nëpërmjet reklamave dhe materialeve promovuese në markete, shkolla dhe qendra tregtare. “Edhe pse buxheti për aktivitete arsimore është ligjërisht i kufizuar në 5-15%, sinergjia me kompanitë dhe organizatat lokale është e nevojshme për të përhapur efektivisht vetëdijen mjedisore,” theksoi Bërdaroski.

Përfaqësuesit e organizatave të shoqërisë civile theksuan se është i nevojshëm një koordinim më i mirë ndërmjet ndërmarrjeve komunale dhe komunave, veçanërisht për të unifikuar qasjen rajonale ndaj mbetjeve. Bojana Stanojevska nga Qendra për Ndryshime Klimatike theksoi se “përzgjedhja parësore e plastikës duhet të futet gradualisht në të gjitha familjet, paralelisht me futjen e makinave shitëse“, duke shtuar se projektet e financuara nga Civika mobilitas po punon në mënyrë aktive për të krijuar zakone të përzgjedhjes primare mes qytetarëve.

Kriva Pallanka, Bosillova dhe veçanërisht Berova u përmendën si shembuj të suksesshëm të angazhimit të komunave të vogla në përzgjedhjen e mbeturinave, ku, sipas Bërdaroskit , “rreth gjysma e amvisërive i përdorin në mënyrë aktive kontejnerët”.

Emilia Geroska nga organizata Pro Lokal propozoi intensifikimin e bashkëpunimit me shkollat nga rajoni i Pellagonisë, ndërsa Jasmina P. Neskoska nga Eko Logik sugjeroi “të mendohet për mënyra kreative për të animuar nxënësit dhe për të riaktivizuar makinat që janë të instaluara në shkolla, por që nuk përdoren sa duhet”. Përfaqësuesit e organizatave ranë dakord se një mënyrë e mirë për të motivuar nxënësit do të ishte organizimi i garave ndërmjet shkollave për rezultatet më të mira në përzgjedhjen dhe riciklimin e mbetjeve.

“Ne po marrim 1000 shfrytëzues të rinj të makinave shitëse çdo muaj, pa u shtuar numri i tyre. Kjo është dëshmi se interesimi tek qytetarët ekziston, vetëm duhet të nxitet edhe më shumë që të mbeten shprehitë”, përfundoi Bërdaroski. Futja e një linje selektimi optik të mbetjeve, me mbështetjen e qeverisë zvicerane, është në këtë drejtim. “Sot përzgjedhja është manuale dhe arrin një kapacitet prej rreth një ton në ditë. Me linjën e re automatike do të mund të selektojmë deri në 10 tonë mbeturina në ditë,” vuri në dukje Bërdaroski. Pjesëmarrësit e përmbyllën takimin me një marrëveshje për të vazhduar diskutimet gjatë Takimit të ardhshëm të rrjetëzimit dhe për të hapur mundësi për bashkëpunime të reja në fushën e menaxhimit të mbetjeve dhe mbrojtjes së mjedisit.

Продолжи со читање

  • Për çfarë po flasin kandidatët në zgjedhjet lokale 2025? #5

    RISHIKIM JAVOR #5 [13 – 17 tetor 2025] Në javën e fundit para heshtjes zgjedhore, pati rritje të dukshme të aktiviteteve dhe mobilizim të ri në mediat me mbi 3.000 artikuj dhe 240 postime në rrjetet sociale, me një rritje të qartë të angazhimit drejt fundit të javës. Fushata hyri…

  • Ambasadori i ri zviceran e konfirmon angazhimin ndaj shoqërisë civile

    Ekipi i Civika mobilitas më 16 tetor e pati takimin e parë me Ambasadorin e sapoemëruar të Zvicrës në Maqedoninë e Veriut, Sh.T. Kristof Zomer.  “Unë besoj se shoqëria civile është një fushë shumë e rëndësishme në të cilën duhet të përqendrohemi”, theksoi Ambasadori, duke konfirmuar se mbështetja e organizatave…

  • Për çfarë po flasin kandidatët në zgjedhjet lokale 2025? #4

    PËRMBLEDHJE JAVORE #4 [6 – 12 TETOR 2025] Analiza e postimeve në media dhe rrjetet sociale gjatë javës së kaluar konfirmon se fushata po merr vrull, me fokusin gjithnjë e më shumë në zgjidhje konkrete lokale që ndikojnë drejtpërdrejt në jetën e përditshme të qytetarëve. Diskutimet janë intensive në rrjetet…

  • Për çfarë po flasin kandidatët në zgjedhjet lokale? #3

    PËRMBLEDHJE JAVORE #3 [29 SHTATOR – 5 TETOR 2025] Një analizë e diskursit publik gjatë javës së kaluar zbulon se fushata është tërësisht e përqendruar në çështjet e përditshme që ndikojnë drejtpërdrejt në jetën e qytetarëve. Shumica e bisedave zhvillohen në mediat sociale, ku dominojnë premtimet konkrete për përmirësimin e…