Doverba vo go 2024.jpg

Besimi në shoqërinë civile – qëndrimet e qytetarëve

Qendra Maqedonase për Bashkëpunim Ndërkombëtar (MCMS) kreu një anketë të rregullt mbi besimin në shoqërinë civile. Në vitin 2024, indeksi i besimit të shoqërisë civile arriti në 42.9%, që paraqet një rënie prej 8.2 pikë përqindje krahasuar me vitin 2021. Besimi në organizatat e shoqërisë civile është 38.4%, me dallime të theksuara midis grupeve të ndryshme. Besimi më i lartë vërehet te të rinjtë e moshës 18 deri në 29 vjeç (51,8%) dhe te shqiptarët etnikë (45,6%), ndërsa besimi më i ulët është tek personat mbi 65 vjeç (18,6%) dhe banorët e rajonit të Shkupit (25,2%). Nivelin më të lartë të besimit në shoqëri e gëzojnë kishat dhe komunitetet fetare (70.8%), ndërsa besimi tek aktorët e tjerë të shoqërisë civile ndryshon, nga 41.7% në grupet joformale në 30.0% në organizatat e punëdhënësve.

Hulumtimi tregon se të anketuarit kanë qëndrime të ndara në raport me rolin në organizatave të shoqërisë civile. Çdo i katërti i anketuar (25.1%) i sheh organizatat si faktorë që punojnë për interesin publik, ndërsa 60.4% e konsiderojnë për arritje të interesave personale të individëve. Për më tepër, 58.3% e të anketuarve besojnë se organizatat e shoqërisë civile janë organizuar dhe financuar nga vendet e huaja dhe fondacionet e tyre me qëllim që t’u shërbejnë interesave të huaja, ndërsa 24.2% mendojnë se janë themeluar për realizimin e të mirës së përgjithshme të përbashkët. Perceptimi për marrëdhënien ndërmjet politike partive dhe organizatat e shoqërisë civile është kryesisht kritike. 49.5% e të anketuarve mendojnë se partitë i përvetësojnë qëndrimet e organizatave kur atyre u pëlqen, ndërsa 33.4% besojnë se partitë themelojnë organizata që i përdorin si zëdhënës të tyre.

Për sa i përket kontributit të tyre në shoqëri, përqindja më e madhe e qytetarëve besojnë se organizatat e shoqërisë civile kanë rol në hartimin e politikave publike (45.1%) dhe ndikim në shoqëri (44.8%). Megjithatë, shumica nuk e njeh rolin aktiv të organizatave të shoqërisë civile në informimin, edukimin, ofrimin e shërbimeve apo plotësimin e nevojave urgjente sociale. Besimi në organizatat e shoqërisë civile gjithashtu ndryshon sipas fushave tematike. Besimi më i lartë është tek ato aktive në fushat e grave dhe barazisë gjinore (46.5%), kujdesit social (44.1%) dhe arsimit (43.0%) , ndërsa besimi më i ulët vërehet te organizatat që punojnë në demokraci dhe sundim të ligjit (27.2%) dhe marrëdhëniet ndëretnike (29.3%). Krahasuar me vitin 2021, besimi në të gjitha fushat është ulur, me rënien më të madhe në fushën e demokracisë dhe shtetit ligjor, ku besimi ra nga 48.1% në 27.2%.

Hulumtimi u krye përmes një ankete në terren të një kampioni reprezentativ kombëtar prej 1000 të anketuarve. Korniza e mostrës së popullsisë ishte popullata mbi 18 vjeç dhe kriteret për përfaqësim ishin: gjinia, përkatësia etnike, mosha, vendbanimi dhe rajonet. Të dhënat e mbledhura u përpunuan sipas shpeshtësisë dhe proporcionit të përgjigjeve. Të dhënat kanë një nivel besimi prej 95% dhe një gabim prej +/- 3%. Anketa është kryer nga data 20 prill deri më 25 maj 2024. Për MCMS, anketa është realizuar nga M-Prospect.

Besimi shoqërinë civile 2024 SHKARKO

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij

    Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij nëpër 20 qytete në gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor: Kosovë, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi, nga shtatori deri në nëntor të vitit 2025. Ndalesa e parë është në Prizren, Kosovë, më 8 shtator, e ndjekur nga Mitrovica më 9 […]
    The post Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij first appeared on Metamorphosis.

  • RAPORT I BIRC: PERSPEKTIVA E REFORMAVE TË QËNDRUESHME NË KUADËR TË KLASTERIT 3 DHE KLASTERIT 1

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Në këtë kuadër, tashmë nga ekspertët është vënë në dukje se harmonizimi i konceptit evropian, gjegjësisht ligjeve europiane në sistemin arsimor në Maqedoninë e Veriut mbetet një imperative jetik për të krijuar dinamika tjera në arsimin e lartë në drejtim të përmirësimit të cilësisë.
    Klasteri 3 që do të hapet me BE-në e vendos fokusin në konkurrencën dhe rritjen gjithëpërfshirëse. Pikërisht, në sinkron me këtë klaster, shtetet anëtare duhet të kenë kornizën ligjore, administrative dhe financiare  si dhe kapacitetet e nevojshme zbatuese për të siguruar menaxhimin e shëndoshë financiar të programeve të arsimit, trajnimit dhe komunitetit rinor. Për të siguruar përfshirje të plotë dhe të suksesshme në programet kornizë, vendet anëtare duhet të sigurojnë kapacitetet e nevojshme zbatuese në fushën e kërkimit dhe zhvillimit teknologjik, pa anashkaluar stafin adekuat.
    Në këtë kuadër, reformat në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor nuk janë vetëm një përparësi sektoriale, por një domosdoshmëri strategjike që ndërlidhet drejtpërdrejt me cilësinë e kapitalit njerëzor dhe aftësinë e vendit për të ndërtuar një ekonomi të qëndrueshme dhe konkurruese. Klasteri 3 përfshin kapitujt që lidhen me arsimin, kërkimin shkencor dhe kulturën (25 dhe 26), ndërsa Klasteri 1 përqendrohet në sundimin e ligjit, etikën dhe funksionimin demokratik të institucioneve. Të gjitha këto dimensione mbeten me ndikim të drejtpërdrejtë në sistemin arsimor.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU

  • RAPORT I BIRC: ARSIMI NË KRIZË, EKSPERTËT KËRKOJNË DEPOLITIZIM DHE REFORMA TË THELLA

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Pas më shumë se tridhjetë vjetësh nga fillimi i tranzicionit , Maqedonia e Veriut akoma përballet me sfida të thella që lidhen me kalimin nga reforma të bazuara kryesisht në interesat politike afatshkurtra, drejt reformave të qëndrueshme dhe profesionale, të bazuara në ekspertizë. Ky proces është veçanërisht i rëndësishëm në sektorin e arsimit të lartë, ku ndikimet e politizimit dhe mungesa e vazhdimësisë kanë minuar besueshmërinë, cilësinë dhe efikasitetin e sistemit arsimor.
    Ekspertë nga fusha e arsimit kanë vënë në dukje se një nga pengesat kryesore në rrugën drejt reformave substanciale në arsimin e lartë është mungesa e një konsensusi politik të gjerë dhe të qëndrueshëm që mund të mbrojë dhe implementojë strategji afatgjata pa ndërhyrje të politikave ditore. Përvojat rajonale, siç përmendet nga ekspertët modeli i Sllovenisë, tregon se sukseset e reformave strukturore vijnë nga politikat me vazhdimësi, përfshirja e komunitetit akademik dhe mbështetja e institucioneve shtetërore gjatë një periudhe të gjatë kohore.
    Në përputhje me këto nevoja, Maqedonia e Veriut ka bërë hapa konkretë duke themeluar më 6 nëntor 2024 Trupin Nacional Koordinues për Reforma në Arsimin e Lartë, një entitet gjithëpërfshirës që bashkon përfaqësues të institucioneve shtetërore, universiteteve, biznesit dhe shoqërisë civile, me mandatin për të rikthyer cilësinë, standardizimin dhe investimet në shkencë dhe kërkim. Ky trup synon të nisë një reformë strukturore të thellë, duke përgatitur propozime konkrete për përmirësimin e sistemit arsimor gjatë 18 muajve të ardhshëm.
    Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha. Raportet e Komisionit Evropian për vitet 2023 dhe 2024, si dhe analizat e organizatave ndërkombëtare si UNDP dhe OECD/SIGMA, evidentojnë mungesën e kapaciteteve teknike dhe njerëzore, politizimin e universiteteve dhe fragmentimin e legjislacionit, si faktorë që pengojnë konsolidimin e reformave në arsimin e lartë. Pa i tejkaluar këto barriera, vënë në pah ekspertët, Maqedonia e Veriut, do të vazhdojë të përballet me sfida në ndërtimin e institucioneve të depolitizuara, të pavarura dhe të përgjegjshme ndaj komunitetit akademik dhe shoqërisë.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU