Untitled Design(1)

Dita e dytë e ALFORUM 2025 – “Nevojitet zë për paqe në Gaza, Ukrainë, Iran, Izrael”

ОдЦентар за одржлив развој на заедницата Дебар

Dita e dytë e ALFORUM 2025 – “Nevojitet zë për paqe në Gaza, Ukrainë, Iran, Izrael”

Kur në një forum prestigjioz, përpara qindra aktivistëve të shoqërisë civile, një përfaqësues i lartë i pushtetit pranon se kontinenti ku bëjmë pjesë nuk është në gjendje të ndajë zgjidhje kreative – atëherë duhet të kuptojmë se ka ardhur koha për të vepruar. Kryeministri i Republikës së Shqipërisë, Edi Rama, në fjalimin e tij në ALFORUM 2025, theksoi se pjesa më e madhe e botës është e interesuar për dialog dhe bashkëpunim.

“Nuk ka shumë hapësirë për të diskutuar për biseda që duhet të nisin për rrugë të tjera të mirëkuptimit, dhe që mund të na ndihmojnë të kuptojmë se nuk jetojmë më në një kontinent që rrënjët i ka të mbështetura në ndjenjën e dominimit. Nuk jemi më një kontinent ku ndarja më e madhe është dominimi – një kontinent ku proceset udhëheqëse në shumë aspekte ishin më të këqija. Sot, kontinenti ynë – dhe jo vetëm ai – përfaqëson vetëm 12% të botës. Pjesa tjetër, 88%, është gjithnjë e më e interesuar për dialog dhe bashkëpunim,” tha kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama.

Evropianët arrogantë bënë një gabim të madh duke menduar se do të mund ta imponojnë metodologjinë e tyre në gjithë rajonin euromesdhetar. Por, paralajmëron Miguel Ángel Moratinos – zëvendës sekretar i përgjithshëm, përfaqësues i lartë i UNAOC dhe i dërguar i posaçëm i OKB-së për luftën kundër islamofobisë – nëse duam të ndërtojmë partneritet, duhet të fillojmë së bashku dhe të kemi një qasje kolektive mesdhetare. Ai është i zhgënjyer sepse organizatat e shoqërisë civile nuk po e ngrejnë zërin për paqe në Gaza, Ukrainë, Iran dhe Izrael.

“Duhet të identifikojmë sfidat tona për të ardhmen, dhe sfida e parë është paqja. Ne përdorim fjalë si paqe, selam, shalom, etj., por nuk i zbatojmë ato. Në botën e sotme, që jeton në luftë dhe në një situatë të papranueshme, unë nuk e dëgjoj zërin e paqes. Nuk shoh që ju njerëz të dilni në rrugë dhe t’i kërkoni shtetit paqe – paqe për Gazën, paqe për Ukrainën, paqe për Iranin dhe paqe për Izraelin,” tha Ángel Moratinos.

Por nuk mjafton vetëm të ngresh zërin – duhet të tejkalosh edhe veten, sidomos nëse je në një pozicion të lartë – sepse vetëm liderët mund të vendosin paqen, sepse fuqia është në duart e tyre, theksoi Mladen Ivanić, ish-kryetar i Presidencës së Bosnje dhe Hercegovinës. Ai ndau përvojën e tij si një serb, detyra e parë e të cilit ishte të udhëhiqte delegacionin e shtetit të tij në Konferencën Islame në Teheran. E kishin tallur, por ai ishte udhëhequr nga interesi i shtetit.

“Pra, një serb të jetë atje – nuk mund ta imagjinoni sa shumë u kritikova. Mbaja syze në atë kohë dhe ata bënë fotografi sikur isha Yasser Arafat me shall dhe syze. Por nëse është detyra jote dhe bëhet fjalë për shtetin tënd – thjesht përfaqësoje atë. Ishte një sfidë e madhe për mua,” tregoi Mladen Ivanić.

ALFORUM-i po e zhvillon ditën e dytë në frymën e bashkëjetesës së kombeve, feve dhe sistemeve të ndryshme nga rajoni i Mesdheut, duke u përpjekur të japë përgjigje për shumë pyetje që lidhen me një të ardhme më të mirë për brezat që vijnë.

Filjana Koka, MTV1 – Qendra për Zhvillim të Qëndrueshëm të Komunitetit, Dibër

This post was originally published on this site

Продолжи со читање

  • Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij

    Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij nëpër 20 qytete në gjashtë vende të Ballkanit Perëndimor: Kosovë, Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi, nga shtatori deri në nëntor të vitit 2025. Ndalesa e parë është në Prizren, Kosovë, më 8 shtator, e ndjekur nga Mitrovica më 9 […]
    The post Kamioni Mediatik Ballkanik po e nis udhëtimin e tij first appeared on Metamorphosis.

  • RAPORT I BIRC: PERSPEKTIVA E REFORMAVE TË QËNDRUESHME NË KUADËR TË KLASTERIT 3 DHE KLASTERIT 1

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Në këtë kuadër, tashmë nga ekspertët është vënë në dukje se harmonizimi i konceptit evropian, gjegjësisht ligjeve europiane në sistemin arsimor në Maqedoninë e Veriut mbetet një imperative jetik për të krijuar dinamika tjera në arsimin e lartë në drejtim të përmirësimit të cilësisë.
    Klasteri 3 që do të hapet me BE-në e vendos fokusin në konkurrencën dhe rritjen gjithëpërfshirëse. Pikërisht, në sinkron me këtë klaster, shtetet anëtare duhet të kenë kornizën ligjore, administrative dhe financiare  si dhe kapacitetet e nevojshme zbatuese për të siguruar menaxhimin e shëndoshë financiar të programeve të arsimit, trajnimit dhe komunitetit rinor. Për të siguruar përfshirje të plotë dhe të suksesshme në programet kornizë, vendet anëtare duhet të sigurojnë kapacitetet e nevojshme zbatuese në fushën e kërkimit dhe zhvillimit teknologjik, pa anashkaluar stafin adekuat.
    Në këtë kuadër, reformat në fushën e arsimit dhe kërkimit shkencor nuk janë vetëm një përparësi sektoriale, por një domosdoshmëri strategjike që ndërlidhet drejtpërdrejt me cilësinë e kapitalit njerëzor dhe aftësinë e vendit për të ndërtuar një ekonomi të qëndrueshme dhe konkurruese. Klasteri 3 përfshin kapitujt që lidhen me arsimin, kërkimin shkencor dhe kulturën (25 dhe 26), ndërsa Klasteri 1 përqendrohet në sundimin e ligjit, etikën dhe funksionimin demokratik të institucioneve. Të gjitha këto dimensione mbeten me ndikim të drejtpërdrejtë në sistemin arsimor.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU

  • RAPORT I BIRC: ARSIMI NË KRIZË, EKSPERTËT KËRKOJNË DEPOLITIZIM DHE REFORMA TË THELLA

    Autor: M-r Bardhyl Zaimi
    Sistemi arsimor në Maqedoninë e Veriut në asnjë rast duket se nuk ka arritur t’u rezistojë turbulencave të shumta politike të periudhës së tranzicionit, ndikimeve partiake dhe ndikimeve tjera që në masë të madhe kanë ulur nivelin e cilësisë. Në Maqedoninë e Veriut, nuk është arritur të krijohet një sistem koherent në fushën e arsimit që do t’i përgjigjej profesionalizimit dhe përkushtimit maksimal që e kërkon kjo fushë kaq e rëndësishme e shoqërisë. Përkundrazi, gjatë tërë kohës janë vërejtur eksperimente në politikat arsimore, zgjidhje të çastit, zgjidhje që më tepër kanë qenë improvizime se sa realisht të hyhet në një transformim cilësor të gjithanshëm që nënkupton suazë ligjore të mirëmenduar, dokumente të përpiluara nga profesionistë të fushës dhe strategji afatgjate që hapin dhe mbindërtojnë një vizion që do të ishte në përputhje me zhvillimet globale.
    Pas më shumë se tridhjetë vjetësh nga fillimi i tranzicionit , Maqedonia e Veriut akoma përballet me sfida të thella që lidhen me kalimin nga reforma të bazuara kryesisht në interesat politike afatshkurtra, drejt reformave të qëndrueshme dhe profesionale, të bazuara në ekspertizë. Ky proces është veçanërisht i rëndësishëm në sektorin e arsimit të lartë, ku ndikimet e politizimit dhe mungesa e vazhdimësisë kanë minuar besueshmërinë, cilësinë dhe efikasitetin e sistemit arsimor.
    Ekspertë nga fusha e arsimit kanë vënë në dukje se një nga pengesat kryesore në rrugën drejt reformave substanciale në arsimin e lartë është mungesa e një konsensusi politik të gjerë dhe të qëndrueshëm që mund të mbrojë dhe implementojë strategji afatgjata pa ndërhyrje të politikave ditore. Përvojat rajonale, siç përmendet nga ekspertët modeli i Sllovenisë, tregon se sukseset e reformave strukturore vijnë nga politikat me vazhdimësi, përfshirja e komunitetit akademik dhe mbështetja e institucioneve shtetërore gjatë një periudhe të gjatë kohore.
    Në përputhje me këto nevoja, Maqedonia e Veriut ka bërë hapa konkretë duke themeluar më 6 nëntor 2024 Trupin Nacional Koordinues për Reforma në Arsimin e Lartë, një entitet gjithëpërfshirës që bashkon përfaqësues të institucioneve shtetërore, universiteteve, biznesit dhe shoqërisë civile, me mandatin për të rikthyer cilësinë, standardizimin dhe investimet në shkencë dhe kërkim. Ky trup synon të nisë një reformë strukturore të thellë, duke përgatitur propozime konkrete për përmirësimin e sistemit arsimor gjatë 18 muajve të ardhshëm.
    Megjithatë, sfidat mbeten të mëdha. Raportet e Komisionit Evropian për vitet 2023 dhe 2024, si dhe analizat e organizatave ndërkombëtare si UNDP dhe OECD/SIGMA, evidentojnë mungesën e kapaciteteve teknike dhe njerëzore, politizimin e universiteteve dhe fragmentimin e legjislacionit, si faktorë që pengojnë konsolidimin e reformave në arsimin e lartë. Pa i tejkaluar këto barriera, vënë në pah ekspertët, Maqedonia e Veriut, do të vazhdojë të përballet me sfida në ndërtimin e institucioneve të depolitizuara, të pavarura dhe të përgjegjshme ndaj komunitetit akademik dhe shoqërisë.
    RAPORTIN E PLOTË E GJENI KËTU